Morgunblaðið - 17.03.2007, Page 14

14 LAUGARDAGUR 17. MARS 2007 MORGUNBLAÐIÐ
AÐALMEÐFERÐ Í BAUGSMÁLINU
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
GAMANSEMI kemur illa fram í
tölvubréfum, sagði Styrmir Gunn-
arsson, ritstjóri Morgunblaðsins, við
vitnaleiðslur í Baugsmálinu svo-
nefnda í gærdag og vísaði þar til
bréfs sem hann sendi Jónínu Bene-
diktsdóttur í júlí 2002 og Fréttablað-
ið birti þann 24. september 2005.
Í bréfinu segir Styrmir m.a. að
hann hafi rætt við Jón Steinar Gunn-
laugsson, núverandi hæstaréttar-
dómara, um að Jón tæki að sér mál
Jóns Geralds Sullenberger. Síðar
segir: „Þetta er eins innmúrað og
innvígt eins og nokkur hlutur getur
verið,“ Gestur Jónsson, verjandi
Jóns Ásgeirs Jóhannessonar, spurði
Styrmi hvað hann hefði átt við með
orðunum „innmúrað og innvígt“ og
svaraði hann því til að þetta hefði átt
að vera fyndni og ekkert hefði legið
að baki. Styrmir sagði tölvubréfið
hafa verið ritað í gamansömum tón
og sér hefði þótt það fyndið að hvorki
Jónína né Jón Gerald hefðu talið sig
geta treyst Jóni Steinari.
Í bréfinu segir síðar að tryggð
Jóns Steinars við ónefndan mann sé
innmúruð og ófrávíkjanleg og því
þurfi þau ekki að hafa nokkrar
áhyggjur. Gesti lék einnig forvitni á
því hver ónefndi maðurinn væri sem
Styrmir vísaði til. Hins vegar stóð á
svörunum og sagði Styrmir að hann
gæfi ekki upplýsingar um hver það
væri. Bar hann fyrir sig að í sínu
starfi væru samskipti við einstak-
linga yfirleitt trúnaðarmál og í þessu
tilviki teldi hann sig bundinn trúnaði.
Spurði Gestur þá hvaða máli tryggð
Jóns Steinars við ónefndan mann
hefði getað skipt og sagði Styrmir þá
að annað lægi á bakvið en lögmað-
urinn héldi.
Styrmir var einnig spurður út í
þátt Kjartans Gunnarssonar, fyrr-
verandi framkvæmdastjóra Sjálf-
stæðisflokksins, sem nefndur er í
bréfinu. Sagðist Styrmir hafa leitað
álits hjá Kjartani, ekki sem fram-
kvæmdastjóra flokksins en fremur
sem æskuvini, og bætti við að hann
leitaði oft álits manna utan ritstjórn-
ar Morgunblaðsins á alls kyns mál-
um sem afstöðu þyrfti að taka til.
Neitaði að hafa eytt
tölvubréfum Jóns Ásgeirs
Aðeins lítill hluti dómþingsins fór í
skýrslutöku af Styrmi og eins og oft
áður var það áreiðanleiki tölvubréfa
sem bar helst á góma. Guðmundur
Ingi Hjartarson, framkvæmdastjóri
Netheims, kom m.a. fyrir dóm en
Baugur var á meðal viðskiptavina
fyrirtækisins, m.a. á tímabilinu 1998–
2001.
Settur saksóknari, Sigurður Tóm-
as Magnússon, spurði m.a. hvort Jón
Ásgeir hefði hringt í hann sama dag
og húsleitin var gerð í höfuðstöðvum
Baugs og beðið um að láta eyða tölvu-
pósti. Guðmundur sagði Jón Ásgeir
hafa hringt í sig en aðeins til að segja
frá húsleitinni, síðar um kvöldið hefði
svo lögreglan tekið á móti Guðmundi
við heimili hans og boðið honum að
koma til skýrslutöku.
Gestur Jónsson spurði Guðmund
síðar hvort fulltrúar efnahagsbrota-
deildar ríkislögreglustjóra hefðu
komið í húsnæði Netheims og tekið
afrit, Guðmundur neitaði því en játti
að fyrirtækið hefði safnað atburða-
skrám tölvubréfasendinga. Með
þeim hefði verið hægt að rekja tölvu-
bréfasendingar, og þar með sýna
fram á hvort tölvubréf væru fölsuð
eður ei.
Saksóknarinn spurði þá hversu
lengi hefði verið haldið í slíkar skrár
og var það ekki lengur en til hálfs árs.
Dómnum sýnt hvernig
falsa skal tölvubréf
Einnig báru vitni dómkvaddir
matsmenn, s.s. Snorri Agnarsson
prófessor í tölvunarfræði við Há-
skóla Íslands. Var hann spurður
hvort auðvelt væri að falsa tölvubréf
og sagði hann svo vera. „Að mínu áliti
er það auðvelt að falsa tölvupóst, þarf
litla sérfræðiþekkingu og hver leik-
maður getur orðið sér úti um hana ef
hann hefur áhuga á,“ sagði Snorri
m.a. og benti jafnframt á að örygg-
iskerfi netþjóna hefðu verið mun lak-
ari árið 2001 en í dag.
Til að sannreyna hversu auðvelt
væri að útbúa falsað tölvubréf fengu
verjendur Jóns Ásgeirs og Tryggva
Jónssonar ráðgjafa hjá Kögun, Daða
Örn Jónsson, til að efna til sýni-
kennslu fyrir dómendur. Daði Örn
útbjó tölvubréf sem virtust hafa ver-
ið send af Tryggva árin 2001 og 2002.
Sagði hann jafnframt að ekki væri
hægt, með þeim aðferðum sem not-
aðar voru við rannsókn málsins, að
greina að tölvubréfið væri falsað.
Daði fór einnig yfir athugasemdir
sem gerðar voru við rannsókn rík-
islögreglustjóra í matsgerð sem unn-
in var fyrir verjendur. Minntist hann
einna helst á að mikilvægt væri að
leggja hald á öll rafræn gögn á sama
tíma en það hefði ekki verið gert.
Húsleitin hefði t.a.m. farið fram 28.
ágúst 2002, en tveimur dögum síðar
afhenti Jón Gerald tölvu sína og í
október var farið að skoða gögn Nor-
dica.
Saksóknari bar undir Daða falsað
tölvubréf sem umræða skapaðist um
fyrr við aðalmeðferðina og Jakob R.
Möller, verjandi Tryggva, sagði að
aðstoðarmaður sinn hefði útbúið á
tveimur mínútum. Spurði saksóknar-
inn hvort Daði hefði útbúið skjalið en
hann neitaði því. Einnig var Daði
spurður hvort einhverjar vísbend-
ingar hefðu fundist um að tölvubréf
hefðu verið fölsuð og neitaði hann því
einnig.
Tölvubréf í gamansömum tón
Morgunblaðið/G.Rúnar
Fyrir dóm Styrmir Gunnarsson, ritstjóri Morgunblaðsins, var á meðal vitna í Baugsmálinu í gærdag og var m.a.
spurður út í aðkomu sína að málinu. Kjartan Gunnarsson átti einnig að mæta fyrir dóm en ekki náðist í hann.
Í HNOTSKURN
Dagur 25
»Níu vitni, og einn sakborn-inga, voru leidd fyrir dóm
á næstsíðasta degi vitna-
leiðslna í Baugsmálinu.
»Meðal vitna var ÞorsteinnJónsson, stjórnarformaður
Vífilfells, sem spurður var út í
samninga milli fyrirtækja
Baugs og Vífilfells um kaup á
drykkjarvörum, og eft-
irágreidda afslætti.
»Einnig var það upplýst aðÞorsteinn kom um borð í
skemmtibátinn Thee Viking
sex til tíu sinnum. Hann sagð-
ist ekki muna til þess að hafa
fengið formlegt boð en fór
með Jóni Ásgeiri Jóhann-
essyni og var Jón Gerald
Sullenberger gestgjafi.
»Tryggvi Jónsson gaf þáskýrslu í annað skipti.
Settur saksóknari bar undir
hann tölvubréf sem sent var til
Magnúsar Guðmundssonar,
forstjóra Kaupþings í Lúx-
emborg, og varðaði sölu hluta-
bréfa í Urði Verðandi Skuld.
Bréfið var lagt fram við aðal-
meðferðina.
»Á mánudag heldur aðal-meðferð áfram og munu
endurskoðendur frá Price-
waterhouseCoopers bera vitni
auk Ingibjargar Pálmadóttur,
Jóns Ásgeirs og Jóns Geralds.
Styrmir Gunnarsson, ritstjóri Morgunblaðsins, sagðist fyrir dómi ekki geta upp-
lýst hver „ónefndi maðurinn“ er, sökum trúnaðar við viðkomandi einstakling
Vitnaleiðslum í Baugsmálinu
að ljúka.
http://www.mbl.is/mm/frettir/
frett.html?nid=1259292
VEFVARP mbl.is
Eftir Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
RÁÐUNEYTIN gerðu skuldbindandi samn-
inga um opinbera þjónustu við ýmsa aðila utan
stjórnkerfisins á árabilinu 2006 til 2007 um út-
gjöld sem nema samtals 94,1 milljarði króna.
Alls voru gerðir 195 slíkir samningar. Þá veittu
ráðuneytin 1.884 styrki á síðasta ári sem hljóða
samtals upp á 3 milljarða króna. Þar af voru
veittir 179 styrkir sem voru þrjár milljónir eða
meira á síðasta ári og námu þeir samtals 2,2
milljörðum.
Þessar niðurstöður er að finna í nýútkominni
úttekt Ríkisendurskoðunar á skuldbindandi
samningum og styrkveitingum ríkissjóðs á
árinu 2006. Úttektin var gerð í framhaldi af
umræðu fjárveitingavaldsins í janúar um
styrki til Byrgisins og verklag við ákvarðanir
um að veita opinbera fjármuni með þessum
hætti. Margir skuldbindandi samningar sem
ráðuneytin hafa gert fela í sér umtalsverða
fjármuni. Þannig nemur skuldbinding vegna
samnings landbúnaðarráðuneytisins um
mjólkurframleiðslu rúmum 23 milljörðum á
samningstímanum. Alls eru skráðir átta samn-
ingar sem landbúnaðarráðuneytið hefur gert
og nema skuldbindingar ríkissjóðs vegna
þeirra 34,4 milljörðum 2006–2010. Ef litið er á
skuldbindandi samninga allra ráðuneytanna
kemur í ljós að þau hafa gert 19 samninga sem
fela í sér skuldbindingu sem nemur meira en 1
milljarði króna. Á 5 ára tímabili (2006–2010)
hefur menntamálaráðuneytið skuldbundið sig
til að greiða samtals 20,7 milljarða vegna 56
samninga sem ráðuneytið hefur gert. Stærstu
einstöku samningarnir eru við Háskólann í
Reykjavík, en sá samningur hljóðar upp á 6,2
milljarða á tímabilinu, Verslunarskóla Íslands
(3,1 milljarður) og Listaháskólann (2,1 millj-
arður). Hjá dómsmálaráðuneyti eru skráðir 7
samningar sem fela í sér 1,9 millarða króna
skuldbindingu. Stærstu samningarnir eru við
Neyðarlínuna hf. (670 milljónir), TetraÍsland
ehf. – fjarskiptafélag (700 milljónir) og við
Slysavarnafélagið Landsbjörgu, en sá samn-
ingur hljóðar upp á 475 milljónir til ársins 2010.
Í félagsmálaráðuneytinu er að finna 41
samning sem felur í sér 8,7 milljarða króna
skuldbindingu fyrir ríkið. Flestir þeirra eru við
félagasamtök og sveitarfélög, en sex eru við
einstaklinga og fimm við sjálfseignarstofnanir.
Meðal samninga ráðuneytisins er samningur
við Skálatúnsheimilið, sem hljóðar upp á 905
milljónir, og við Sólheima (663 milljónir).
Skuldbindingar heilbrigðis- og trygginga-
málaráðuneytisins vegna samninga af þessu
tagi nema 17,3 milljörðum. Flestir þeirra eru
við félagasamtök (12) og einkahlutafélög og
hlutafélög (12). Stærstu samningarnir eru við
Öldung hf. um rekstur hjúkrunarþjónustu, en
sá samningur felur í sér 4,1 milljarðs króna
skuldbindingu, við Reykjalund vegna end-
urhæfingar (3,5 milljarðar) og um sjúkraflutn-
inga á höfuðborgarsvæðinu (1,1 milljarður).
Hjá samgönguráðuneyti eru skráðir 39
samningar og nemur skuldbinding ríkissjóðs
vegna þeirra 6 milljörðum. Um helmingur
samninganna er við hlutafélög og er stærsti
einstaki samningurinn um rekstur Herjólfs
(1,1 milljarður). Fram kemur í skýrslu Rík-
isendurskoðunar að ráðuneyti hafa gert 50
samninga við félagasamtök. „Þessum aðilum er
ekki skylt að skila ársreikningum til ársreikn-
ingaskrár RSK né heldur til Ríkisendurskoð-
unar. Lítið er því vitað um þau skil og hvernig
endurskoðun er háttað. Í mörgum tilfellum fela
samningar í sér gríðarmiklar fjárhæðir,“ segir
þar.
Einnig var gerð úttekt á styrkjum í fyrra.
Hæstu styrkirnir voru til Akureyrarbæjar (251
milljón), Íþrótta- og Ólympíusambandsins (169
milljónir), Ungmennafélags Íslands (93 millj-
ónir), KSÍ (75 milljónir) og Hjartaverndar (56
millj.).
Skuldbindingar í
samningum ríkis nema
94,1 milljarði króna
 Ráðuneytin veittu 1.884 styrki í fyrra sem
námu samtals 3 milljörðum króna
Morgunblaðið/Sverrir
Útgjöld Fulltrúar bænda og ríkisins undirrituðu samning um stuðning ríkisins við bændur.
Í HNOTSKURN
»Mest áhætta er talin vera fólgin ísamningum um heilbrigðisþjónustu
því mistök eru líklegri til að hafa alvar-
legar afleiðingar í formi skaðabóta.
»Ríkisendurskoðun telur brýnt aðstyrkir séu einungis veittir til verk-
efna sem standa undir faglegum kröf-
um.
»Styrkþegum á að vera gert skylt aðskila skýrslu um nýtingu styrkja ella
beri stjórnvöldum umsvifalaust að
stöðva fjárveitingarnar.
FRÉTTIR