Morgunblaðið - 16.09.2007, Page 24
lífshlaup
24 SUNNUDAGUR 16. SEPTEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
algjörlega afstöðulaus heimild-
armynd. Þess vegna ákvað ég að
fara alla leið og segja persónulega
sögu, fara á langt trúnaðarskeið
með þessum konum, sem höfðu frá
miklu að segja og voru tilbúnar að
deila því með öðrum.“
Hvað þarf maður að hafa til að
vera góður leikstjóri? Er þessi
áhugi á samfélaginu og sam-
ferðafólki ekki nauðsyn?
„Maður les ótrúlega mikið af
skilgreiningum á því hvaða kostum
góður leikstjóri þarf að vera búinn
og er oft sammála þeim. Á sama
tíma hefur maður heyrt um leik-
stjóra sem hafa ekkert af umrædd-
um kostum til að bera en gera
samt góðar myndir. Ég held að það
sé mjög leiðinlegt að vera leikstjóri
sem hefur ekki áhuga á lífinu og
sögum af fólki.“
Hvaða eiginleika finnst þér
sjálfri þú þurfa að rækta með þér
til að verða betri leikstjóri?
„Ég held það sé gott að vera
ágætur í mörgu frekar en að hafa
einn afburða hæfileika. Mér hefur
oft þótt það vera minn kostur að
vera ekki snillingur í neinu! Þetta
er spurning um að vera duglegur
að fá hugmyndir, sigta miskunn-
arlaust úr þeim og þróa þær sem
manni finnst góðar. Að vera trúr
sjálfum sér og því sem maður er að
segja og láta verkefnið alltaf vera
stærri en þú. Að bera virðingu fyr-
ir verkefninu er númer eitt, tvö og
þrjú.“
Hvernig týpa þarf leikstjóri að
vera? Vinnudagarnir eru oft langir
og miklar tarnir við tökur.
„Ég held maður stilli sig bara
inn á þetta og venjist þessu, ann-
aðhvort á þetta við mann eða ekki.
Leikstjóri á setti verður að sýna
fordæmi og má auðvitað ekki vera
sérhlífinn. Maður getur ekki leyft
sér slíkt. Sjálfri finnst mér það
geta verið mjög gott frí frá venju-
bundna lífinu að fara inn í töku-
tímabil. Það getur verið ákveðin
slökun í því, þú ert bara með einn
fókus. Mér finnst mjög gaman á
tökustað, sérstaklega ef maður er
vel undirbúinn og með góðu fólki
þá er þetta mjög skapandi tími og
skemmtilegur.“
Ertu búin að safna ákveðnu sam-
starfsfólki í kringum þig?
„Þetta er frekar lítill heimur en
ég er ekki búin að ættleiða neinn
ennþá. Maður verður að passa sig
á því að takmarka sig ekki, þrátt
fyrir að ég hafi átt gífurlega
ánægjulegt samstarf við ákveðið
fólk. Við eigum ótrúlega mikið af
afar duglegu og hæfileikaríku fólki,
svo það er aldrei vandamál í vinnu
við stórt verkefni að manna það
vel.“
Leikstýrir Stelpunum
Silja hefur líka unnið við sjón-
varp en hún hefur komið að hand-
ritsgerð gamanþáttanna Stelpurnar
sem sýndir eru á Stöð 2 og Saga-
film framleiðir. Ennfremur leik-
stýrir hún væntanlegri þáttaröð af
Stelpunum sem tekin var upp á
fimm vikum í sumar. Ekki er end-
anlega búið að ákveða hvenær
þættirnir fara í sýningar en núna
er Stöð 2 að sýna næstu þáttaröð á
undan, sem leikstýrt er af Sævari
Guðmundssyni.
„Handritið er skrifað af litlum
hópi sem þó er einhver hreyfing á.
Ég var með til að byrja með og hef
stokkið í þetta inn á milli. Ég er
mjög ánægð með þessa þætti.“
Hvernig er að vinna með öllum
þessum stelpum?
„Það er alveg frábært. Þetta er
skemmtilegt verkefni og mikil
framleiðsla á stuttum tíma.. Þú
þarft að vinna um þrisvar sinnum
hraðar en í stórri kvikmynd. Þetta
er mjög góður skóli, enginn tími til
að velta sér upp úr hlutunum, held-
ur verður að taka allar ákvarðanir
hratt. Eina spurningin sem þarf að
svara er: Er þetta fyndið? Ef því
takmarki er náð, þá er haldið
áfram.“
Koma önnur vandamál upp en á
setti bíómyndar?
„Vinnan þarf að vera mjög fljót-
andi hvað varðar hvað gert er á
hverjum degi. Planið getur auð-
veldlega riðlast og maður þarf að
vera tilbúinn að miðla málum. Þitt
hlutverk sem leikstjóri er að
vernda verkefnið, sama hvað það
er. Þú ert að svíkja verkefnið ef þú
gerir vondar málamiðlanir.“
Núna er ekki mikið um vinnu við
gerð íslenskra þáttaraða. Það hlýt-
ur að vera ákveðið tækifæri að fá
að taka þátt í svona ævintýri?
„Það er það sem er svo skemmti-
legt við þetta; að gera leikið efni og
mikið af því á stuttum tíma, finna
að maður þjálfast upp og hópurinn
pússast saman. Það er svo mik-
ilvægt að við Íslendingar einbeitum
okkur að leiknu efni í sjónvarpi.
Það er svo augljóst mál að það á
eftir að skila sér í betra sjónvarpi
og mögulega betri kvikmyndum.
Raddirnar varðandi að það sé við-
vaningsblær á íslenskum bíómynd-
um er að lægja en það þarf að
halda áfram á þessari braut og
framleiða meira íslenskt efni.“
Erum gagnrýnni
á íslenskt efni
Íslendingar virðast gagnrýnni á
íslenskt efni en annað, á meðan
horfa þeir kannski á hvaða amer-
ískt efni sem er. „Ég held að við
séum gagnrýnni á íslenskt efni og
ég skil það alveg, svo lengi sem
gagnrýnin er á faglegum for-
sendum. Fólk er gagnrýnna á það
sem stendur því nær. Þetta er okk-
ar raunveruleiki. Maður tekur frek-
ar eftir vondum leik á íslensku en á
erlendu tungumáli. Mér finnst
þessi gagnrýni eiga fullan rétt á
sér á meðan við höldum áfram að
fara í bíó og tökum saman þátt í
uppalendahlutverkinu.“
Silja vill gjarnan sjá meira leikið
efni í sjónvarpi.
„Það er ekki hægt að halda því
fram endalaust að það sé ekki
hægt að framleiða leikið efni af því
það sé svo dýrt. Þú sest þá bara
niður með höfund á launum og
skrifar þáttaröð sem gerist bara í
einu eldhúsi. Það er alveg hægt.
Miklu máli skiptir að setja pening í
þróunarkostnað, handritaskrifin,“
segir Silja en henni finnst það svið
vanrækt.
„Ef peningaskortur hefur þau
áhrif að þú ferð of snemma í fram-
leiðslu, sem gerist oft því undirbún-
ingstími er líka dýr, þá ertu búinn
að tapa fyrirfram. Eðlilegra er að
eyða meiri pening í þróun og end-
urskrif handrita og sníða sér stakk
eftir vexti, frekar en að framleiða
þátt sem gerist á Mars og Júpíter
til skiptis í mörgum tímabeltum og
hafa lítinn tíma til að þróa hann.
Hins vegar sýnist mér að það séu
miklar og jákvæðar breytingar í
leiknu sjónvarpsefni um þessar
mundir og ég vona innilega að þær
haldi áfram í rétta átt.“
Meiri tíma í
handritagerð
Silja segir að það sé mikilvægt
að Íslendingar bæti sig á þessu
sviði. „Standardinn er orðinn mjög
hár hvað allt annað varðar en við
klikkum enn á þróun handrita því
tíminn er aldrei nægur. Mjög fáir
handritahöfundar eru að störfum á
Íslandi. Ég veit allavega ekki um
neinn sem starfar í fullri vinnu við
að skrifa handrit. Einhver mætti
þá kynna okkur! Við verðum að
fara að eyða meiri tíma í þróun og
skrif. Fagleg þekking er komin á
öllum öðrum vígstöðvum. Það er
hægt að gera allt frá Hollywood-
myndum í afar ódýrar myndir, sem
gefa hinum fyrrnefndu ekkert eftir,
eins og sannast hefur undanfarið.
Eina sem vantar er skilningur og
meðvitund um að lengja þróun-
artímabilið og að fleiri komi að
því.“
Silja hefur starfað nokkuð við
auglýsingagerð.
„Síðasta árið hef ég unnið með
Sagafilm en þar hef ég verið í
mörgum ólíkum auglýsingaverk-
efnum, bæði minni og stærri.“
Er auglýsingaleikstjórn góður
skóli?
1 2 3 4
»Ég held að maður eigi að sleppa öllum
meistaratöktum í sínu plani og láta
heiðarleikann gagnvart hverju verkefni
fyrir sig stjórna ferðinni.“
»Kannski var ég svona hrokafull en
mér fannst þetta eðlilegt framhald á
þessum tíma.