Morgunblaðið - 03.10.2008, Blaðsíða 2

HJÓLABRETTAHÁTÍÐ var haldin í fé-
lagsmiðstöðinni Hrauninu við Víðistaðaskóla í
Hafnarfirði í gær. Krakkar spreyttu sig í ýmsum
greinum og keppt var á línuskautum, brettum,
bmx- og hlaupahjólum. Þangað kom m.a. úrvals-
lið veggjalistamanna sem sýndi lifandi list.
Tilþrif á
skautunum
Krakkar kepptu í ýmsum greinum á hjólabrettahátíð í Hafnarfirði
Morgunblaðið/Golli
2 FÖSTUDAGUR 3. OKTÓBER 2008 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Sunna Ósk Logadóttir, sunna@mbl.is Egill Ólafsson, egol@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björgvin Guðmundsson, fréttastjóri, bjorgvin@mbl.is Daglegt líf Anna Sigríður Einarsdóttir,
annaei@mbl.is, Bergþóra Njála Guðmundsdóttir, ben@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi, gudlaug@mbl.is Minningar mbl.is/sendagrein, Stefán Ólafsson,
Arnór Ragnarsson Íþróttir sport@mbl.is Sigurður Elvar Þórólfsson, seth@mbl.is Víðir Sigurðsson, vs@mbl.is Sunnudagur Ragnhildur Sverrisdóttir, ritstjórnarfulltrúi, rsv@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
HVAÐVILDIRÐU
VERÐA ÞEGAR
ÞÚYRÐIR STÓR?
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/S
ÍA
–
0
8
-1
5
8
4
Munið hlaupaprófið laugardaginn 4. okt. kl. 10!
Kíktu á www.shs.is
„MENN verða að
vita hvert þeirra
hlutverk er
hverju sinni og
hlutverk seðla-
bankastjórnar er
að huga að pen-
ingamálum og
stuðla að fjár-
málalegum stöð-
ugleika. Seðla-
bankastjóri ætti
að sinna því en ekki vera að blanda
sér í pólitík með þessum hætti,“
segir Þorgerður Katrín Gunn-
arsdóttir menntamálaráðherra.
Hún segir að hugmyndir Davíðs
Oddssonar seðlabankastjóra um
þjóðstjórn séu hvorki tímabærar né
komi úr réttri átt.
„Nei, það sem skiptir máli núna
er að það sé mikið samráð og sam-
staða í samfélaginu um að taka
ákvörðun. Það þýðir ekki að það
þurfi að vera hér þjóðstjórn og
allra síst að sú tillaga komi frá emb-
ættismanni í Seðlabankanum.“
Geir H. Haarde forsætisráðherra
sagði einnig, í samtali við Ríkissjón-
varpið eftir þingfund í gærkvöldi,
að það lægi alveg fyrir að embætt-
ismenn væru ekki aðilar að stjórn-
armyndun.
Þorgerður segir að menn eigi að
einblína á vandann í sameiningu en
ekki drepa málinu á dreif. „Við er-
um með mjög samhenta ríkisstjórn
sem er algjörlega einhuga í því að
það þurfi að takast á við þessa stóru
erfiðleika sem við stöndum frammi
fyrir, sem eru náttúrlega gengi
krónunnar og efnahagsmálin í
heild. Það eru raunverulegu vanda-
málin, ekki það hvað seðla-
bankastjóri segir eða einhverjir
forstjórar fyrirtækja. Við þurfum
að tala saman, en ekki svara fyrir
einhverjar svona hugmyndir sem
koma innan úr embættismanna-
kerfinu.“ una@mbl.is
Umræður um þjóð-
stjórn eru tímaeyðsla
Þorgerður Katrín
Gunnarsdóttir
Seðlabankastjóri á að þekkja sinn stað
FRÉTTASKÝRING
Eftir Örlyg Sigurjónsson
orsi@mbl.is
„ÞAÐ eru mjög auknar atvinnuleys-
isskráningar og mikil örtröð hjá okk-
ur,“ segir Hugrún Jóhannesdóttir,
forstöðumaður Vinnumálastofnunar
höfuðborgarsvæðisins. Hún tekur þó
fram að enn sé mikil eftirspurn eftir
fólki í ýmis þjónustu- og umönnunar-
störf. „Þess vegna er atvinnuleysi
ekki nema tæplega 1,3% og það er
atriði sem ekki má gleyma í þessari
umræðu.“ Meðal þeirra sem lenda í
atvinnumissi um þessar mundir er
stór hópur Pólverja sem margir
hverjir skrá sig á atvinnuleysisbæt-
ur og flytja með sér bótaréttindi til
heimalands síns eða annarra landa.
„Þegar horft er yfir sviðið, þá er
staðan sú að margir koma vissulega
inn til atvinnuleysisskráningar, en
margir fara út aftur, þannig að stað-
an er ekki eins alvarleg og halda
mætti.“
Hugrún segir að þróunin sé sú að
margir launþegar séu að færast neð-
ar í launakjörum, annaðhvort innan
síns vinnustaðar eða á öðrum starfs-
vettvangi þar sem lægri laun eru í
boði. „Reynsla okkar er sú að það
fari betur með fólk sem hefur misst
vinnuna að fara frekar í starf með
lægri launum en það hefur átt að
venjast í stað þess að vera atvinnu-
laust.“
Mjög algengt er að atvinnurek-
endur í flestum atvinnugreinum séu
nú að endurskipuleggja starfsemina
hjá sér og snar þáttur í því er að
semja um lækkun launa við starfs-
fólkið. „Og það eru margir sem
þiggja það í ljósi aðstæðna,“ segir
Hugrún.
Hvað varðar hópuppsagnir þá hef-
ur síðustu mánuði mest verið um
slíkar aðgerðir í byggingariðnaði og
er yfir 40% uppsagna á árinu 2008 í
byggingariðnaði. Um 20% er í flug-
rekstri, milli 15 og 20% í ýmiss konar
þjónustustarfsemi, svipað hlutfall í
verslunarstarfsemi og 6% í sjávar-
útvegi.
Atvinnuleysi blasir við mörgum
Atvinnurekendur víða eru líka að biðja starfsfólk um að taka
á sig launalækkun og margir láta sig hafa það í ljósi aðstæðna
Í SEPTEMBERMÁNUÐI bárust
Vinnumálastofnun fjórar tilkynn-
ingar um hópuppsagnir. Allt voru
það tilkynningar frá fyrirtækjum
í byggingariðnaði, starfandi á
höfuðborgarsvæðinu.
Alls voru tilkynntar uppsagnir
á 113 starfsmönnum, en heild-
arfjöldi starfsmanna þessara fyr-
irtækja er um 430 og er því um
fjórðungi starfsmanna sagt upp
að jafnaði.
Uppsagnirnar koma til fram-
kvæmda á fimm mánaða tímabili.
Ffyrstu uppsagnirnar koma til
framkvæmda í lok októbermán-
aðar en þær síðustu í lok febrúar
2009. Flestar uppsagnirnar koma
þó til framkvæmda fyrir árslok
2008, samkvæmt upplýsingum
Vinnumálastofnunar.
Alls hefur verið sagt upp um
1.460 manns á árinu 2008 með
hópuppsögnum. Í hverjum mán-
uði hafa borist allt að fjórar til-
kynningar, engin í mars en mest
fjórar í maí og september. Fjöldi
þeirra sem sagt er upp er hins
vegar mjög mismunandi, í flest-
um tilvikum eru fyrirtæki að
segja upp fáeinum tugum starfs-
manna en í einstaka tilvikum
hafa uppsagnir einstakra fyr-
irtækja verið nálægt hundrað
manns eða jafnvel nokkur hundr-
uð. Sveiflurnar eru því miklar
milli mánaða en í heild fjölgar
þeim sem sagt er upp með hóp-
uppsögnum eftir því sem líður á
árið. Flestum starfsmönnum var
sagt upp í ágúst, en einnig voru
þeir fjölmargir í maí og júní.
Fjórða hverjum sagt upp
„VIÐ höfum nú
bara góða við-
skiptasögu við
þessi fyrirtæki og
mikið traust,
þannig að það
bjargaðist alveg,“
segir Kjartan
Már Frið-
steinsson, fram-
kvæmdastjóri
Banana ehf.
Sigurður G. Guðjónsson sagði frá
því í Íslandi í dag á miðvikudag að
erlendir bananainnflytjendur hefðu
hikað við sendingar til Íslands eftir
atburði mánudagsins, af ótta við að
fá ekki greitt. Kjartan, sem flytur
inn Chiquita-banana, staðfestir að
hann hafi fengið tilkynningu um að
tryggingafyrirtækið sem ábyrgist
greiðslur til birgjanna hafi sagt upp
samningnum við Ísland eftir atburði
mánudagsins. Í kjölfarið hafi fram-
leiðendur verið uggandi gagnvart
krónunni og m.a. haft samband við
Banana hf., en þar greiddist fljótt úr
málunum. „Það er alveg greinilegt
að það er fylgst með því hvað er að
gerast hérna á Íslandi, en þú færð
þína banana, það er alveg klárt mál.“
Bananamark-
aði bjargað
Kjartan Már
Friðsteinsson
Glæsilegt 32 síðna
vinnuvélablað fylgir
blaðinu í dag.
ÞORGERÐUR Katrín Gunnarsdótt-
ir menntamálaráðherra vildi ekki tjá
sig við blaðamann um hvenær að-
gerðaráætlunar væri að vænta frá
ríkisstjórninni en sagði ljóst að taka
þyrfti á málum af festu.
Í þættinum Íslandi í dag fyrir eld-
húsdagsumræður í gærkvöldi sögðu
Þorgerður og Björgvin Sigurðsson
viðskiptaráðherra hins vegar að unn-
ið væri að því hörðum höndum að
styrkja stöðu krónunnar með því að
fá stórt erlent gjaldeyrislán. Setið
væri dag og nótt yfir aðgerðum og
öllu því sem hægt væri að tjalda til
svo skjóta mætti styrkari stoðum
undir efnahagslífið og þær aðgerðir
yrðu kynntar þjóðinni um leið og
þær lægju fyrir.
Þorgerður sagði að það væri ekki
annað í stöðunni en að byggja krón-
una upp. Unnið væri að því að efla
gjaldeyrisforðann en hins vegar
hefðu engar viðræður átt sér stað við
Alþjóðagjaldeyrissjóðinn.
Aðgerðir
brátt kynntar