Skinfaxi - 01.04.1944, Side 35
SKINFAXI
35
spurði til þeirra, og ganga af því sögur, hve lítillátur
bann var, ef skinnbókarslitur var annars vegar. Á
þennan hátt kom Árni saman safni því, sem nú er talið
ómetanlegt og hefur gert safnandann og land lians
frægt víða um lieim.
Skinnhækurnar voru veglegastar allra íslenzkra þjóð-
minja, og þær urðu fyrstar allra að þoka fyrir tækni
nýja tímans. Það liðu langar stundir áður en annar eins
dómur yrði lialdinn yfir nokkrum þætti íslenzkrar
menningar. En á 19. og 20. öld liefur röðin komið að
þcim, hverjum á fætur öðrum. í því róti liefur það verið
lán oklcar að eiga menn, sem voru á undan samtið
sinni og skildu, liver nauðsyn það var að liefjast handa
um þjóðminjasöfnun, ef allt átti ekki að verða um sein-
an. Jón Árnason og Magnús Grímsson forðuðu þjóð-
sögum og ævintýrum frá að fara í gröfina, og með
stofnun forngripasafnsins drógu þeir Helgi prestur Sig-
urðsson og Sigurður málari Guðmundsson til muna
úr forngripaskemmdum og forngripaprangi, sem óð
uppi fram um miðja 19. öld. Fleiri stórmerka safnara
höfum við átt, eins og Ólaf Daviðsson, sem dró saman
allskonar þjóðlegan fróðleik, og Bjarna prest Þorsteins-
son, sem safnaði íslenzkum þjóðlögum. Allra þessara
manna minnist þjóðin með þakklæti, þvi að nú eru
allir á einu máli um það, að við eigum að vera hirðu-
samir um gamlan íslenzkan menningararf og tortíma
honum ekki fremur en orðið er. Við viljum ekki vekja
upp fornöld, en við viljum vernda allar þjóðlegar minj-
ar, af því að þær eru heimildir um lif forfeðra okkar í
þessu landi, okkar eigin uppruna, olckur sjálf.
En okkur er ekki nóg að geta þess, sem gert er.
Starfinu verður að halda áfram, þvi að enn eru til
þjóðlegar minjar, sem bjarga þarf frá gleymsku. Meðal
þeirra eru örnefnin. Á hverri jörð er fjöldi örnefna,
forn og ný, eldri og yngri, og það er að eins lítill hluti
l'essa aragrúa, sem þegar hefur verið skráður. Það má„
3*