Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1944, Qupperneq 19

Af þessu leiðiv að útgerðarfyrirtækin yrðu ann-
aðhvort að selja eignir sínar eða taka lán, ef það
fengist, til greiðslu á eignaankaskattinum. Sala á
eignum útgerðarfyrirtækjanna myndi undir ýms-
um kringumstæðum leiða til stöðvunar þeirra, þar
sem eignirnar eru nauðsynlegur grundvöllur undir
starfrækslu fyrirtækjanna.
Frumvarp til laga um eignaaukaskatt var flutt
al' þeim Iíaraldi Guðmundssyni, Hermanni Jónas-
syni og Brynjólfi Bjarnasyni, á vorþinginu 1943.
Þessir menn hafa ákveðið hvernig fé því yrði var-
ið sem aflaðist samkvæmt frumvarpinu. Gert er
ráð fyrir að 1/3 fjárins gangi til alþýðútrygg-
inga og byggingu verkamannabústaða, 1/3 til raf-
orkusjóðs og byggingu nýbýla og landnáms í
sveitum ,og 1/3 til framkvæmdasjóðs ríkisins.
Vorþinginu síðastl. ár var frestað í maímánuði
og lagðist þá frumvarpið um eignaaukaskattinn í
dvala til haustþingsins, og lá þar óhreyft í nefnd
í þrjá mánuði, eða þar til leið að þingslitum. Þá
færðist allt í einu líf í frumvarpið, og var sá tími
lengdur, sem skatturinn átti að ná til, og sennileg
skattupphæð þar með hækkuð úr 7 til 8 milljón-
um króna upp í 10—12 milljonir. Var ekki ann-
að sýnna en að knýja ætti frumvarpið fram á síð-
ustu stundu með þessum breytinguin til hækk-
unar.
í Reykjavík koma 2/3 hlutar eignaaukaskatts-
ins niður á útgerðinni, þ. e. varasjóðum hennar.
Ivunnugt er að utan Reykjavíkur lendir tiltölu-
lega meiri hluti skattsins á útgerðarfyrirtæki, sök-
um Jiess að þar er yfirleitt ekki um eignaaukningu
nð ræða, innan þeirra marka sem skatturinn nær
til, hjá öðrum en útgerðarfýrirtækjum. Má því
gera ráð fyrir að 70 til 75% af eignaaukaskattin-
um verði tekinn frá útgerðinni, eða með öðrum
orðum 7—9 mill.jónir króna. Hversu mikil blóð-
taka þetta er fyrir útgerðina sézt af því, að í árs-
byrjun 1943 námu allir nýbyggingarsjóðir útgerð-
arinnar um 15 milljónum króna. Frumvarpið dag-
aði uppi á þinginu á síðustu stundu eftir að frain
höfðu komið kröftug mótmæli frá sjómönnum og
útgerðarmönnum.
Með einhuga mótmælum Farmanna- og fiski-
mannasambands Islands og útgerðarmanna hefur
tvisvar tekizt að hindra framgang þess að tekinn
væri með skattaráni stórmikill hluti nýbygginga
og varasjóða útgerðarinnar. Það breiðir ekki yfir
þetta g.jörræði þótt svo heiti að þessir peningar
eigi nú að renna til ýmsra framkvæmda og
styrkja, sem eru að mestu leyti útgerðinni óvið-
komandi.
Það breytir engu um tiiganginn, þótt nýbygg-
bigarsjóðirnir hafi átt að undanskiljast skattin-
um, hann kemur, eins og sýnt hefur verið fram á í
þessari grein niður á varasjóðunum, enda er ný-
byggingarsjóður lögum samkvæmt hluti af vara-
sjóðnum.
Það er lífsspursmál fyrir afkomu útgerðarinn-
ar og' þar með þjóðarinnar í framtíðinni, að sá
1/3 hluti af hreinum tek.jum, seni útgerðinni er
eftirlátinn, eftir að hún hefur greitt tekju- og
eignaskatt, stríðsgróðaskatt, útsvör og ýms opin-
ber gjöld, verði ekki skertur.
Nýtizku islcnzkur togari! Fyrir 32 árum var þctla
skip nýtizka togari Englendingá.
Sjómenn og útgerðarmenn telja, að nú þegar
hafi verið gengið alltof langt í því að takmarka
myndun nýbyggingar- og varasjóða hjá útgerð-
inni. Er nú svo komið, vegna þungra skatta, að
það er ekki nema einstaka útgerðarfélag, sem
verður þess megnugt að byggja nýtízku skip, að
stríðinu loknu. Horfur eru á því, að stærstu fé-
lögin, sem eiga mörg skip, geti ekki byggt nema
einn til tvo nýtízku togara. Allur fjöldinn af
togarafélögunum verður þess ekki umkominn aö
endurnýja togara sína með öðrum nýjum, nema
því að eins, að Alþingi breyti hér um stefnu og
hætti að taka meginn hlutann af því fé, sem út-
gerðin hefur aflað, af henni aftur í skatta. Benti
fulltrúi útgerðarmanna á Sjómannadeginum síð-
asta á þá hættu, sem af þessu stafaði. Það er ekki
glæsilegt að horfa fram á veginn fyrir togaraút-
gerðina með meginn-hluta flotans, 24—30 ára
gamlan og úreltan að stríðinu loknu, og að-
eins von um, að útgerðin geti byggt örfáa
nýtízku togara í stað þeirra 3(1 gömlu togara, sem
útgerðarfélögin áttu fyrir stríðið.
Sjómenn og útgerðarmenn verða að fylkja sér
um þá kröfu Farmanna- og fiskimannasambands
íslands, að 50% af hreinum tekjum fyrirtækjanna
renni í nýbyggingarsjóð og varasjóðirnir séu ekki
skertir með skattaráni.
Loftur Bjarnason.
VlKINGUR