Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1996, Blaðsíða 39

Úr bókinni Benjamín Eiríksson í stormum sinna tíða
y
Eg var
BenjamInEirÍKSSON hefur Iifað viðburða-
ríka ævi. Hann ólst upp í sárri fátækt í
Hafnarfirði, þar sem faðir hans og bræður
stunduðu sjóinn. Faðir hans drukknaði þegar
hann var ellefu ára og hann mátti líka sjá á
eftir þremur bræðrum sínum í sjóinn. Ungur
að árum stundaði Benjamín sjómennsku og
hefur Sjómannablaðið Víkingur fengið leyfi
til að birta kafla um þau ár. Síðan hóf
Benjamín nám, varð hæstur á stúdentsprófi
frá Menntaskólanum í Reykjavík, fór til
Þýskalands í hagfræðinám og varð þar vitni
að valdatöku Adolfs Hitler. Á þeim tíma var
Benjamín kommúnisti, svo að hann fór til
Sovétríkjanna, þar sem hann kynntist ungri
konu, Veru að nafni. Hann átti með henni
dóttur, en eftir að hann var farinn frá
Sovétríkjunum var Vera handtekin í hreins-
unum Stalíns og hvarf inn í fangabúðir.
Hefur Benjamín aldrei heyrt frá konu sinni
eða dóttur síðan. Benjamín fór til Bandaríkj-
anna og lauk doktorsprófi í hagfræði frá
Harvard-háskóla. Eftir nokkurra ára störf hjá
Alþjóðagjaldeyrissjóðnum kom Benjamín
heim og hafði forgöngu um það, sem ráðu-
nautur ríkisstjórnarinnar í efnahagsmálum,
að lækka gengið og auka viðskiptafrelsi. Var
það sjávarútveginum til góðs. Eftir að
Benjamín hafði verið bankastjóri í tólf ár
taldi hann sig fá guðlega köllun, dró sig í hlé
frá skarkala heimsins og gerðist einsetu-
maður. Hannes Hólmsteinn Gissurarson
skrásetti þessa bók eftir frásögn Benjamíns
sjálfs.
ur MagnúSSON var skipstjóri. Hann var faðir
Guðmundar í. Guðmundssonar, síðar sýs-
lumanns og utanríkisráðherra. í byrjun svaf
ég í káetunni með matsveininum og öðrum
vélstjóra. Ég hefi tekið eftir því um ævina, að
margir sjómenn eru með stórar hendur. Þeir
vinna mikið í köldum sjó. Þetta örvar
blóðrásina. Hendurnar þrútna og stækka.
Sumir eiga erfitt með þetta. Þeir eru sagðir
sjókaldir.
Skipsplássið kom fyrirvaralaust. Ég hafði
verið með allt aðrar fyrirætlanir. Á heimili
Sigríðar systur og StÍGS var kornið lítið heim-
ilisorgel. Ég ætlaði að læra á það. Ég fékk
kennara, tilsögn hálftíma á viku. Kennarinn
var SlGURLAUG, dóttir séra Árna BjÖRNSSON-
ar í Görðurn, ákaflega fríð stúlka, sannkölluð
blómarós með rjóðar kinnar og bjart hörund.
Hún kenndi mér fingrasetninguna. Ég sá hana
aldrei aftur, því að ég var farinn til sjós, áður en
ég vissi af. Hið furðulega er, að þessi hálfa
stund varð til þess, að ég gat spilað svolítið mér
til ánægju upp úr Fjárlögunum og Sálma-
lagabók, sem voru þarna á heimilinu.
Sjókaldir menn
Ég fór á sjó sem háseti sautján ára að aldri.
Sjómennskan var erfið. En þegar vel gekk
gátu sjómenn aflað talsvert hærri tekna en
menn í landi, þar sem eyrarvinnan var stopul.
Ég hafði haft sjötíu krónur á mánuði í
Jakobsbúð, en á sjónum gat ég vonazt eftir að
fá 700-800 krónur yfir vertíðina. Skipsrúm
voru eftirsótt. Ég hafði fengið skipsrúm á
línuveiðaranum Þórði kakala. Bróðir skip-
stjórans var háseti hjá Jóni bróður. Skipið var
109 lestir, smíðað úr afgöngum úr her-
skipum, þykku stáli, úti í Belgíu. Guðmund-
SjÓMANNABLAÐIÐ VÍKINGUR
39