Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1999, Side 42

Tvískráning eöa tvíflöggun fiskiskipa
Vissara að fara að
öllu með gál
Landssamband íslenskra útvegsmanna hef-
ur óskað eftir að stjórnvöld beiti sér fyrir því
að gerðir verði samningar við stjórnvöld í
Rússlandi, Eistlandi, Lettlandi og Litháen
um svonefnda tvískráningu fiskiskipa. Það
sem samtök útvegsmanna bera fyrir sig er að
með slíku kerfi verði hægara um vik að nýta
sér, að undangengnum samningi milli hlut-
aðeigandi aðila, veiðiheimildir sem þessi ríki
hafa. Með öðrum orðum eru útvegsmenn að
óska eftir því að þeim verði gert auðveldara af
hálfú stjórnvalda að flagga sínum fiskiskipum
COI
VERKFRÆÐISTOFAN
ehf
FENGUR
CONSULTING ENGINEERS
TÆKNIÞJÓNUSTA
SKIPAHÖNNUN
VERKLÝSINGAR
KOSTNAÐARÁÆTLANIR
VERKEFTIRLIT
HALLAPRÓFANIR
STÖÐUGLEIKAÚTREIKNINGAR
BT-MÆLINGAR
LESTAR- OG HLEÐSLUMÆLINGAR
VELTITANKAR
VERKFRÆÐISTOFAN
FENGUR
ehf
CONSULTING ENGINEERS
út og aftur inn þegar þeim hentar. Það er ó-
sköp skiljanlegt að íslenskir útvegsmenn vilja
nýta sér aðra möguleika og auka þá til fisk-
veiða utan íslensku fiskveiðilögsögunar. Þetta
er sérstaklega skiljanlegt í þeim tilvikum þeg-
ar um er að ræða mikla umframfiskveiðigetu
miðað við veiðiheimildir innan íslensku fisk-
veiðilögsögunnar. Hins vegar verður einnig
að huga að öðrum Ieiðum en bara þeirri að
flagga út fiskiskipum til þess að komast yfir
veiðirétt annarra ríkja.
Að ýmsu verður að huga til að ganga úr
skugga hvort tvískrán-
ing fiskiskipa sé mögu-
leg og hvort slíkt skrán-
ingakerfi feli sér ein-
hverja áhættu fyrir eig-
endur þessara skipa og
fyrir þá sem eiga veð-
kröfur í skipunum.
Samkvæmt lögum um
skráningu skipa er ó-
heimilt að láta skip sem
skráð er á íslandi sigla
undir þjóðfána annars
ríki. Ekki er útilokað að
hliðstæð ákvæði sé að
finna í lögum þeirra
ríkja sem sóst er eftir að
gera tvískráningasamn-
ing við. Ef svo er, þá
nægir ekki aðeins að
breyta íslenskum lög-
um, heldur verður
einnig að breyta lögum
viðkomandi ríkja til að
tvískráning sé mögu-
leg. Þá má ekki gleyma
þeim kvöðum sem fel-
ast í samþykktum Al-
Trönuhrauni I
220 Hafnarfjörður
Sími:565 5090
Fax:565 2040
þjóðasiglingamálastofnunarinnar, IMO, um
skráningu skipa. Spurningin er hvort IMO
samþykktir heimila að skip sé skráð í fleiri en
í einu ríki á sama tíma?
Ef tvískráning fiskiskipa er möguleg og
verður leyfð, vakna ýmsar spurningar varð-
andi mönnun slíkra skipa. Samkvæmt lögum
ná kjarasamningar sjómanna á íslandi ein-
ungis til þeirra skipa sem sigla undir íslensk-
um fána. Um leið og skipi er flaggað út und-
ir erlendan fána er skipið komið undir lög-
sögu viðkomandi ríkis og þar með er ekki
lengur sjálfgefið að íslenskir kjarasamningar
gildi þó skipið sé enn alfarið í raunverulegri
eigu íslenskra einstaklinga eða aðila. Það
verður sennilega mikil freisting fyrir eignar-
aðila útflaggaðra fiskiskipa að ráða erlenda
sjómenn í stað íslenskra þar sem mikill mun-
ur er í Iaunakostnaði. Þessi munur í launa-
kostnaði er afar greinilegur þegar um er að
ræða samanburð við launakjör sjómanna í
Austur-Evrópu. Við þannig aðstæður má
segja að íslenskir sjómenn mæti launalegum
og félagslegum undirboðum (social dump-
ing).
Með því að koma upp kerfi fyrir tvískrán-
ingu fiskiskipa og þeirri miklu fyrirhöfn sem
því fylgir má fúllyrða að farið sé yfir lækinn til
að sækja vatnið. Það sem íslensk stjórnvöld í
samvinnu við samtök sjómanna og útvegs-
manna ættu frekar að gera í þessum efnum er
að semja beint við erlend ríki um aðgang að
veiðiheimildum þeirra og fiskveiðilögsögu
þar sem því verður við komið, þannig að ekki
þurfi að umskrá og/eða flagga út íslenskum
fiskiskipum. Einnig þarf að vinna að breyt-
ingu á samningum um veiðar á alþjóðlegum
hafsvæðum með það fyrir huga að einstök
ríki geti nýtt sér veiðiheimildir annarra ríkja
án þess að flagga út skipum. - BV.
42
Sjómannablaðið Víkingur