Náttúrufræðingurinn - 2005, Blaðsíða 52

Náttúrufræðingurinn
3. mynd. Þang er ríkjandi þörungagróður ífjörutn í Færeyjum. Þessi ttiynd sýnir klóþangsfjörur við Kirkjubæ á Straumey. Víðátta
fjörunnar er lítil á flestutn stöðum því hiín erfremur brött og tiltölulega lítill munur er á flóði og fjöru. Ljósttt.: Karl Gunnarsson.
4. mytid. Reimaþari (Himanthalia elongata) er suðlæg tegund sem er við norðurmörk
útbreiðslu sinnar í Færeyjum. Hún vex neðst í fjöru á fremur brimasömum stöðum.
Ljóstn.: Karl Gunnarsson.
5. tttynd. Rauðþörungurinn
liðkólfur (Lornentaria
articulata) lifir við
norðurtnörk útbreiðslu
sinnar íFærcyjum. Hann
er áberattdi neðst ífjöru.
\ Kvarðinn er 2 ctn.
Teikning: Astrid
Attdreasen.
tegund með norðlæga útbreiðslu og
var áður talið að suðurmörk út-
breiðslu hennar væru á Islandi.
Mest sláandi munur á yfirbragði
fjörunnar í Færeyjum og á Islandi er
e.t.v. að sums staðar í Færeyjum
virðast klappir og steinar gróður-
snauð þar sem annars hefði mátt
búast við þéttum þangvexti. Þar er
hins vegar aragrúi af mararhettu
sem er algengur snigill í Færeyjum
en lifir ekki við ísland (6. mynd). Til-
raunir á Bretlandseyjum, þar sem
mararhetta er einnig algeng, hafa
sýnt að hún getur haldið niðri
þangvexti á stórum svæðum (20). Sé
hún fjarlægð vex upp þang. I Fær-
eyjum er mararhetta algengust í
fjörum þar sem ölduhreyfing er
nokkur, en sjaldgæfari í skjólsælum
fjörum.6
Um aldamótin 1800 gat Landt7
þess í ritgerð siimi að sagþang væri
algengt í Færeyjum. í rannsóknum
sem á eftir fylgdu, í næstum tvær
aldir, fannst sagþang hins vegar
ekki í eyjunum og var talið líklegt að
Landt hefði greint tegundina rang-
lega.8,10,12 Nýlega fannst þó sagþang
á nokkrum stöðum í Trongisvágs-
firði á Suðurey.4 (7. mynd). Það
vekur upp spurningu um hvort
sagþang hafi raunverulega verið
algengt í Færeyjum á tímum Landt.
50
J