Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 2005, Blaðsíða 18

Náttúrufræðingurinn - 2005, Blaðsíða 18
Náttúrufræðingurinn 1. mynd. Helstu setlagasyrpur á Vestfjörðum og Vesturlandi þar sem plöntustein- gervingar hafa fundist. Sjá má aldur jarðlaga, hallastefnu og afstöðu til þekktra megineldstöðva.26,27 - Main plant-bearing sedimentary formations in northwest and west lceland, showing their ages, dip directions and relations to known central volcanoes.26,27 Gautshamar, en þau eru 10 milljón ára gömul. Stór vængjuð hlynaldin, sem greind voru til nýrrar tegundar árið 1976 og nefnd Acer askdssonii eftir Jóhannesi Áskelssyni, fundust í 12 milljón ára gömlum setlögum í Surtarbrandsgili við Brjánslæk, í 10 milljón ára gömlum setlögum við Tröllatungu, Húsavíkurkleif og Gautshamar, í 9-8 milljón ára gömlum setlögum í Mókollsdal og í 7-6 milljón ára gömlum setlögum í nágrenni Hreðavatns.7,8,9,5 Lýsing og greining PLÖNTUHLUTA Hér verður lýst plöntuhlutum (aldinum og blöðum) álms, væng- hnotu og hlyns. Lýsingar á laufblöð- um eru í samræmi við lýsingar og greiningartækni Dilchers.10 Helstu mælieiningar eru settar fram, t.d. lengd, breidd og fjöldi tiltekinna einkenna. Öllum öðrum útlitsein- kennum sem nota má hl að greina á milli mismunandi plantna, ættkvísla jafnt og tegunda, var ennfremur lýst. Þessi einkenni eru m.a. strengjakerfi, frá miðstreng og niður í mimistu smástrengi, uppröðun strengja, lögun og fjöldi tanna, lögun blað- botns og blaðodds, einkenni blað- brúnar, lögun stilks, sepa, smáblaða o.s.frv. Enginn viðurkenndur grein- ingarlykill er til fyrir aldin. Væng- aldinum var því lýst með því að mæla helstu hluta eins og lengd og breidd fræhúss og vænghaf aldins- ins. Öll önnur einkenni sem greina Setlög með plöntusteingervingum Aldur (m.á.) Álmur Ulmus sp. Vængaldin Álmur Ulmus sp. Laufblað Vænghnota Pterocarya sp. Vængaldin Vænghnota Pterocarya sp. Laufblað Hlynur Acer askelssonii Vængaldin Hlynur Acer sp. aff. askelssonii Laufblað Hreðavatn - Stafholt 7-6 X X Skarðsströnd - Mókollsdalur 9-8 X X X X X X Tröllatunga - Gautshamar 10 X X X Brjánslækur - Seljá 12 X Dufansdalur - Ketilseyri 13,5 Selárdalur - Botn 15 1. tafla. Yfirlit yfir setlög tneð plöntusteingervingum, aldur þeirra og staðsetningu jarðlaga. Eftirtektarvert er að tegundir með stórvaxin vængaldin hafa eingöngu fundist í setlögum frá seinnihluta míósentíma en ekki í eldri jarðlögum. - Upper Miocene localities with large, winged samaras in Iceland. 16
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.