Náttúrufræðingurinn - 1985, Qupperneq 79

4. mynd. Buðlungahöfn. Öxarnúpur í baksýn. Norðan undir Núpnum eru engjar bóndans
á Daðastöðum, en t. h. á myndinni er ós Brunnár. Höfnin, sem eyðilagðist í hlaupunum
1725 — 1726, gæti hafa verið í klettaskotinu vinstra megin við ósinn. Buðlungahöfn er fyrst
nefnd í Þorsteins sögu hvíta. Ber hún þar nafnið Bolungarhöfn. - Possible site of the old
harbour „Buðlungahöfn," destroyed in the jökulhlaups 1725-1726. Photolljósm. Sigur-
jón Páll ísaksson, 1983.
það er litið að gerð bréfsins hlýtur
að hafa kostað nokkurra daga
undirbúning, verður að draga í efa
að þessi girnilega dagsetning segi
neitt til um eldgos. Gosið hlýtur
þá a.m.k. að hafa byrjað nokkrum
dögum eða vikum fyrr en hlaupið,
sem virðist ekki koma heim við
Kötlugos, en ekki er víst að eld-
stöðvar í Vatnajökli hegði sér eins
og Katla (Páll Einarsson 1983). í
heitbréfinu er auk þess tekið fram
að sandfallsins hafi orðið vart um
nokkur næstliðin ár. Þetta verður
því að teljast veik röksemd, en
samt lóð á vogarskálina.
6) í borkjarna frá Bárðarbungu hef-
ur ekki fundist öskulag frá árun-
um 1721-1738 (Sigurður Stein-
þórsson 1977, 1982). Það afsannar
þó ekkert, því að vitað er um fleiri
en eitt gos í jöklinum á þessum
árum.
Hlaup 1729
Rækilegasta heimildin um þetta
hlaup er réttarskýrsla (þingsvitni),
sem Benedikt lögmaður Þorsteinsson
tók á manntalsþingi að Keldunesi í
Kelduhverfi 9. maí 1729 (Skýrslur um
Mývatnselda 1724-1729. Safn til sögu
íslands IV, 404). Þar segir:
Var það þeirra sameiginleg sögn og
undirrétting, að (Jökulsá) á undanförn-
um vetri, hafi með skelfilegu hlaupi,
sem elstu menn tilminnast að slíkt ei
skeð hafi, hafi burttekið nær allt engi
173