Náttúrufræðingurinn - 1965, Qupperneq 15

NÁTTÚ RUFRÆÐIN G U RIN N
109
1. mynd. Sandey, eldvarp með tveim gígum í miðju Þingvallavatni. Gígarnir
liafa myndazt yfir stuttri gossprungu, sem stefnir NA—SV. Af dýptarkortinu má
ráða, að suðvestur Irá eynni sé misgengi. í framlengingu þess til SV eru gíg-
arnir hjá Nesjavöllum, þ. e. gossprungan austan í Dyrafjöllum, sem gaus í
kringum árið 80 e. Kr. Útsýni til SV.
Abb. 1. Sandey, junge Vulhaninsel milten in dem See Þingvallavatn mit zwei
Kratern, die einer NE—SW-st,reichenden Spalte aufsitzen. Aus der Tiefenkarte
des Sees kann auf eine Verwerfung sudwestlich der Insel geschlossen werden, In
ihrer Verldngerung nach .S’IV befindet sich ein 5y% km langer Spaltenvulkan,
von dem die Nesja-Lava (Alter = 1880±65 Jahre) herstammt. lilick nach
STF. Luftaufnahme.
ið, sem runnið hefur frá vestari gossprungunni, er 1880 ±65 ára
(Kristján Sæmundsson 1962), eftir því sem aldursákvörðun sams
konar og sú, sem fyrr var getið, segir til um. Sandey er eldvarp með
tveim gígum í miðju Þingvallavatni. Hefur þar gosið með sama
hætti og í Öskjuvatni 1926 eða í Surtsey og hlaði/.t upp gígbarmar
úr ösku, hraunmolum og gjalli. Gosið hefur aldrei komizt á það
stig að verða hraungos, en svo getur lyrst orðið, er gosrásin hefur
þétzt svo vei, að vatn nær ekki að splundra hraunleðjunni. Grá-