Náttúrufræðingurinn - 1935, Blaðsíða 20

8 NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
iiiniiiMiMiimtMiimmiimiiiiimmmiiiniiiiiiimimiMimiiimiMiMimiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiimiiiiimiiiiMiiiiiiMmMiMiiiiiiMi
koma með væn lömb, jafnvel þó þær séu einlembdar. Aðrar ær
"ikila alltaf vænum lömbum, líka þó þau séu tvö. Nú mun því
7,era þannig háttað, að fæstar ær til sveita séu tvílembdar að
staðaldri. Þessar eru tvílembdar þetta árið en aðrar hitt. Flestar
eru tvílembdar 1—2svar á æfinni, þó helzt hundraðstala tví-
lembanna lík. Allar fá þær sömu fóðrun. Það er ekki hægt að
muna þeim til, sem tvílembdar verða, af því að enginn getur
sagt fyrir um það, hverjar verði það. En hvernig er hægt að
búast við því, að nokkur ær skili jafngóðum 2 lömbum, hvoru
um sig, og hin einu, þegar báðar fá sömu fóðrun? Nei, vitan-
lega er þess engin von. Hún þurfti vitanlega betri fóðrun af því
að hún gekk með tvö fóstur, en hún fékk það ekki, og þess
vegna verða lömbin einnig rýrari. En ef henni hefði verið mun-
að í fóðrið, eins og hún þurfti og átti skilið, hvernig hefðu lömb-
in þá orðið? Samt sem áður er það nú reynsla, sem allir kannast
við, að sumar tvílembur skila eins vænum lömbum og margar
hinna einu lambi, þrátt fyrir engu betri fóðrun. Hér kemur nýtt
atriði til greina, nefnilega hvað ærnar í eðli sínu eru góðar
fóstrur, hvað þær leggja vel til fóstursins. Það er misjafnt eins
og hvað annað. Það er oft talað eins og það sé nóg, að fá góðan
hrút til þess að fá væn lömb. Vitanlega er það þó alls ekki ein-
hlítt. Það eru tveir aðiljar í þeim leik, og skilyrðið fyrir vænum
lömbum — og þá er fóðrinu sleppt úr dæminu — er góð fóstra
bæði um meðgöngutímann og ein,s eftir burðinn. Ef ærnar
eru misjafnar, þá verður fyrsta kynslóðin einnig misjöfn. Ef
slátrað er úr hópnum þeim ám, sem gefast illa, og þeirra lömb-
um, og þegar hrúturinn fer að eiga börn með börnum sínum,
barnabörnum o. s. frv., ef svo mætti að orði komast, þá fer
hópurinn smám saman að fá kosti hrútsins. Þetta er aðferðin
til þess að rækta fram þann eða þá eiginleika, sem menn óska
að ná í. —
Til þess að koma með væn lömb, hvort sem þau eru eitt
eða tvö, verða ærnar að-fullnægja tveimur skilyrðum. Þær verða
sjálfar að vera vænar í eðli sínu, og vera góðar fóstrur. Auk
þess þurfa þær að hafa fullnægjandi fóður. Ef ærnar eru ekki
fóðraðar betur en svo, að þær aðeins geti skilað einu sæmilegu
lambi, þá er ekki að búast við öðru, en að tvílembingar verði
yfirleitt rýrari og að ærnar mjólki ekki nógu vel eftir burðinn
fyrir tvö lömb, en þetta er engin s ö n n u n fyrir því, að lömb-
in þ u r f i að verða rýrari, ef ærnar eru eðlisgóðar og vel