Náttúrufræðingurinn - 1935, Blaðsíða 26

14 NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
iimmmimiimmimmmimiimiiiiiiimmiiiiimiiimiiiiiiimimmimiiiimmimimmiiimmiiiiiiimiimmiiimiiiiiiiiiiiiiiiir
vanalegum svartbak, en, mun minni og með gula fætur, en ekki
bleika, eins og hann.
Utan hafnargarðanna og inn með landinu er oft mergð af
svartbak, en þar eru einnig ýmsar aðrar máfategundir (eg hefi
alls séð þar 10 af þeim 11 tegundum, sem sézt hafa hér við
land) og mest af þeim við lækjarósinn og (í sláturstíðinni og
eftir hana) framundan sláturshúsinu. Auk r i t u n n a r, sem
er tíð sumar og vetur (ung með svart nef og svartar rákir á
vængjum), getur að líta fugl, sem er nokkuru minni en hún, með
rauða fætur, rautt nef og á vorin og sumrin með mósvarta hettu
á höfði; það er helttumáfurinn, máftegund, sem er
mjög tíð á Norðurlöndum og við Bretlandseyjar, en hefir setzt
hér að á síðustu áratugum og verpir nú víða hér, t. d. við Þing-
vallavatn og Mývatn og orðinn all-margur. Hann er fjörugur
mjög og tíðast á flugi. — Svo eru tveir hvítmáfar, stóri
og 1 i 11 i; hinn síðartaldi vetrargestur frá Grænlandi og hinn
fyrrtaldi að nokkuru leyti. Hann er mun stærri, en að sínu leyti
vængjastyttri, svo að samanlagðir vængirnir ná ekki aftur fyrir
stélröndina, eins og á hinum litla. Báðir hafa þeir Ijósbleika fæt-
ur og ungfuglinn, sem er hér tíður, er allur jafn-grádröfnóttur.
— Þá er silfurmáfur, fugl á stærð við stóra hvítmáf og
líkur honum á litinn, en með svarta vængjabrodda og ungarnir
líkir svartbakaungum, o: módröfnóttir, með svartan bekk aftast
á stéli; þessi máftegund hefir sézt hér lítið eitt síðari árin og verpir
jafnvel hérna, og er að líkindum komin frá næstu nágranna-
löndum vorum fyrir sunnan og austan. — Þá má nefna s t o r m-
m á f; hann er á stærð við ritu, en á litinn eins og silfurmáfur,
nema hvað hann hefir gulgræna fætur. Ungfuglinn er mjög
líkur svartbaks- eða silfurmáfs-ungum; hann hést hér all-oft,
en fáir saman, fullorðni fuglinn er sjaldgæfari. Þessi fugl er
algengur í nágrannalöndum vorum til SA og A. — Næst er
að nefna dvergmáf; hann sést hér mjög sjaldan, við
S-ströndina og aðeins síðustu árin hér við hafnargarðana og er
norðaustrænn að uppruna. Hann er, eins og nafnið bendir til,
minnstur allra máfanna, á stærð við kríu, og mjög líkur hettu-
máfi á litinn (hefir þó ekki svarta vængjabrodda), og ungfugl-
inn líka, móflekkóttur, líkt og svartbaksungar. — Loks er að
nefna í s m á f i n n; hann er á stærð við ritu eða öllu stærri,
alhvítur, með svarta fætur og svart nef, en ungfuglinn grá-
krímóttur í andliti og með svarta díla á vængjum og stéli. Þessi