Náttúrufræðingurinn - 1935, Blaðsíða 27
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 15
lllllllllllllllllllllllll||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||llllllllllllll|l|||||||||||||||l|im,l,,,ll
máfur, sem norskir veiðimenn nefna oft „ísrjúpu", er hánorrænn
fugl, sem kemur hingað við og við sem vetrargestur, einn og
einn eða fáir saman. — 11. máfategundin, þernumáfur-
i n n (lítill, með sýlt í stélið og svart höfuð) sést aldrei hér syðra.
Þess hefir verið getið, að hettumáfur og dvergmáfur „tækju
ofan“ hettuna á veturna og yrðu hvítir um höfuðið, rita og ís-
máfur breyta ekki lit eftir árstíðum, en allir hinir máfarnir
verða að meira eða minná leyti módröfnóttir á höfði og hálsi á
veturna, þegar þeir hafa fengið fullorðinslitinn.
Auk máfanna má enn sjá slangur af öðrum sundfuglum
við strendur og hafnargarða höfuðstaðarins, eins og áður er
greint, en það eru máfarnir, sem eru þar í miklum meirihluta
og setja svipinn á fuglalífið þar, og það geta menn látið sér
vel líka, því að máfarnir eru í heild tekið einna tilkomumestir
og fegurstir allra vorra fugla, hvort sem litið er á vöxt, lit eða
hreyfingar — í loftinu —. Þeir eru flugléttir, flugþolnir og flug-
fimir með afbrigðum, ,eru mestan hluta dagsins á ílökti, einkum
ef vindur er, og byr undir báða vængi og svífa þá tíðum, helzt
þegar stormur er, einkum hinir stærri þeirra, „á vængjum þönd-
um“, nærri hreyfingarlausir, langan tíma, á sama stað, hátt
yfir sjávarfleti, þar sem aftur hinir minni, eins og hettumáfur-
inn, láta vængina ganga hvíldarlaust og allt miðar þetta að
því, að skyggnast eftir æti á yfirborði sjávarins (því að ekki
kafa þeir), og þeir geta lotið að litlu, kæra sig kollótta, þótt
það sé ekki komið frá fínustu matvöruverzlunum borgarinnar,
gleypa jafnvel með góðri lyst flest af því góðgæti, sem aðal-
skolpræsi bæjarins (lækurinn) ber út í sjóinn. Mest halda þeir
þó upp á fiskruður og lifur og lenda oft í stórum þvögum utan
um lifrarbrodd, sem flýtur, og jafnvel í rifrildi, en allt er það
í meinleysi, í mesta lagi hrindingar og yfirgangur, þar sem hver
rífur af öðrum, ,eða ógnanir með gapandi gini, án allra meiðsla;
jafnvel lætur svartbakurinn hina smærri frændur sína sjaldan
kenna aflsmunar, og allir eru þeir einhuga í því, að reka kjóann
af höndum sér, og eiga þar góðan samherja í kríunni, þó lítil sé.
Um hrafninn er þeim ekki, en þeir láta hann þó tíðast í friði,
vita víst sem er, að krummi er ekkert lamb að leika sér við,
ef í það fer.
Þegar fuglinn er mettur, hvílir hann sig oft á sjónum, ef
lygnt er, eða á steinum í fjörunni, hafnargörðunum ytri eða í
skerjum, eins og á Kolbeinshaus; en hann er fljótur að melta og