Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1954, Blaðsíða 35

Náttúrufræðingurinn - 1954, Blaðsíða 35
Finnur Guðmundsson: íslenzkir fuglar X Svartbakur (Larus maiinus L.) Svartbakurinn eða veiðibjallan, eins og hann er oftast kallaður sunnanlands, er stærstur allra íslenzkra máfa. Hann er auk þess al- gengasti stórmáfurinn hér á landi og sá þeirra, sem hefur mesta og jafnasta útbreiðslu. Svartbakurinn er fagur og föngulegur fugl, en hann er ekki að sama skapi vinsæll og hann er glæsilegur. Valda þar mestu um lífshættir hans, en hann er eins og kunnugt er einn hinn versti eggja- og ungaræningi og er því hinn mesti vágestur í fugla- byggðum. Fullorðnir svartbakar vega oftast 1 j/2—2 kg. Litarmunur eftir kyn- ferði er enginn, en stærðarmunur er hins vegar allmikill. Eru kven- fuglarnir mun minni og allt að því þriðjungi léttari en karlfuglarnir. Á sumrin eru fullorðnir svartbakar svartir á baki, herðum og vængj- um, að undanskildu því, að flugfjaðrirnar eru hvítyddar. Að öðru leyti er fuglinn drifhvítur. Nefið er ljósgult, homgrátt í oddinn. Sinn hvorum megin á neðra skolti framanverðum (um hnéð) eru fagur- rauðir blettir. Munnvik eru rauðgul. Fæturnir eru blágráhvítir, stund- um með svolítið rauðgulleitum blæ á tám og fitjum. Lithimna augans er silfurgrá- eða gulgráírótt. Á veturna er svartbakurinn eins á lit og á sumrin, nema hvað mjóar, móleitar rákir eru á kolli niður að augum og aftan á hnakka og á hnakkahliðum. Dúnungar eru ljós- gráir með meira eða minna greinilegum dökkum dilum eða irum á höfði, baki og vængjum. Ungfuglar á 1. vetri eru skolhvítir með þétt- um, móbrúnum dílum og rákum að ofanverðu og á höfði og hálsi, en að neðanverðu eru dílarnir og rákirnar miklu strjálli og daufari. Flug- fjaðrirnar eru brúnsvartar. Nefið er grásvart, lítið eitt ljósara við rótina, einkum á neðra skolti. Fæturnir eru ljósgrábrúnir. Ungfugl- arnir breyta smám saman um lit, unz þeir ná kynþroskaaldri, þegar þeir eru 3—4 ára gamlir. Varpheimkynni svartbaksins eru við norðanvert Atlantshaf og ná- læga hluta Norður-íshafsins, bæði vestan hafs og austan. Svartbakur- 12
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.