Náttúrufræðingurinn - 1954, Blaðsíða 46

186 NÁTTtJRUFRÆÐINGURlNN
FYLGIBLAÐ I. Yfirlit yfir lielztu tegundaeinkenni norskra (Eftir Borset). birkitegunda.
Einkenni B. pubescens B. concinna B. coriacea B. tortuosa
Ársprotar: 1. Gljái enginn enginn dálítill enginn
2. Hæring til staðar engin engin mikil
3. Harpixvörtur engar engar fyrir hendi engar
Blaöflötur: 4. Viðkoma mjúk hörð leðurkennd hörð
5. Lögun egglaga sporbaugótt kringlótt egglaga
6. Hæring (il staðar lítil engin til staðar
7. Strengjanet gróft fínt gróft gróft
8. Strengjapör 5—6 6—7 4—5 5—6
9. Tönnun einföld einföld einföld óregluleg
10. Blaðbroddur beinn greinilegur ógreinilegur hvass
11. Tannalögun regluleg {>ríhyrnd breið hvöss
12. Blaðgrunnur íboginn mjór kringlóttur, þver
BlaSstilkur: 13. Lengd V'irV'A blaðlengdar breiður Í4—!4 blaðlengda:
14. Hæring til staðar engin engin til staðar
Reklar: 1S. Lögun strokklaga löng, mjó strokklaga egglaga
Rekilstilkur: 16. Hæring til staðar engin engin mikil
fíekilhlífar: 17. Miðsepi mjór langur, mjór egglaga egglaga
18. Hliðarsepar þvert afskornir þvert afskornir ávalir þvert afskornir
19. Grunnur langur, jafn- stuttur stuttur, mjókk- stuttur, mjókk-
Aldin: breiður andi andi
20. Lögun egglaga kringlótt oddbaugótt egglaga
21. Vængur meðallags lágur, mjór fremur litill meðallags
Brumknappar: 22. Klistrun engin til staðar til staðar engin
23. Lengd stutt löng stutt stutt
24. Broddur snubbóttur hvass snubbóttur snubbóttur
Hér er sleppt dálkunum fyrir B. nana og B. verrucosa, þar eð hvorug skiptir
máli í þessu sambandi. Að ])ví er vitað verður, er hin síðarnefnda ekki til hér á
landi og líkur mjög litlar til, að hún myndi festa hér rætur á víðavangi, þótt fræið
bærist frá öðrum löndum. Ennfremur er sleppt nokkrum stærðareinkennum, sem
gefin eru- upp með ákveðnu máli, þar eð húast má við, að mál öll séu önnur hér
en i Noregi, t.d. á reklum og blöðum.
mjög getur blaðlögun verið mismunandi á hverju tré, eftir jtví hvar
blöðin eru tekin. Einkum eru „skuggablöðin" frábrugðin þeim, sem
ljóss njóta ofar í krónunni. Hvert sýnishorn, sem tekið var, var dálít-
ill sproti með allmörgum ósködduðum blöðum og reklum, ef þeir voru
á trénu. Auk þess var tekið sýnishorn af næfrum trésins í 1 m hæð
frá jörðu.