Náttúrufræðingurinn - 1954, Blaðsíða 49

BIRKIÐ 1 HALLORMSSTAÐARSKÖGI
189
III. Hvaða ályktanir draga má af þessari rannsókn.
Tafla I sýnir skiptingu sýnishornanna milli einstakra tegunda og
bastarða.
TAFLA I. Skipting sýnishornanna milli einstakra tegunda og bastarða
og milli liinna 4 söfnunarsvæða.
Tegundir og bastarðar öll sýnis- horn 1. svæði 2. svæði 3. svæði 4. svæði
B. pubescens .. 12 5 6 1
B. pubescens f. parvifolia . . 2 i 1
B. tortuosa .. 2 i 1
B. pubescens X tortuosa . .. 14 5 6 1 2
B. pubescens X coriacea . . 3 2 1
B. concinna X pubescens . . 4 3 1
B. concinna X tortuosa . . . 1 1
B. tortuosa X coriacea . . 1 1
Óákvarðað . . 14 3 6 1 4
Alls 53 20 20 5 8
Eftir að hafa reynt að nafngreina bjarkarsýnishorn þessi eftir fram-
angreindri aðferð, virðist mega greina allskýra megindrætti, þrátt
fyrir augljósa galla aðferðarinnar, nefnilega þá, að hjá björkum þess-
um séu pubescens-emkenrn mjög ríkjandi. Af þeim sýnishornum,
sem ég treystist til að telja hreinar tegundir, komu aðeins fyrir B. pu-
bescens (í yfirgnæfandi meirihluta) og B. tortuosa. Hinum sýnishom-
unum var annað hvort enginn sess skipaður eða þau kölluð bastarðar
milli þeirra tegunda, sem virtust eiga flest einkenni hjá viðkomandi
einstaklingi. Þar eð í þessa tvo flokka lentu rúmir % sýnishornanna,
virðist þessi litla athugun styðja þá skoðun, sem ráðandi hefur verið
hjá okkur, að íslenzka björkin sé mjög blönduð, að því er tegunda-
einkenni varðar.
Ef yfirlit Borsets er athugað nánar, sést, að þær 2 tegundir, sem
eiga flest einkenni sameiginleg, eru pubescens og tortuosa. Því er eðli-
legt, að flestir plúsar hafi komið í dálka þeirra. Og þó er pubescens
greinilega í meirihluta. Það virðist því nokkuð undarlegt, að Áskell
Löve (l.c.) telur þessa tegund alls ekki með.
Hugsanleg orsök þess, að pubescens er svo ríkjandi meðal þessara