Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1954, Blaðsíða 25

Náttúrufræðingurinn - 1954, Blaðsíða 25
HINN HEILAGI ELDUR 167 sjá, en á annarri hafði etið allt kjötið af hendinni og armlegginum. Stóð þar af svo vondur þefur, að enginn þóttist mega kenna. . . . Þær voru græddar í kirkju guðs móður.“ Hér gæti auðsjáanlega verið um drepstig korndrjólasjúkdómsins að ræða, sem batnar við breytt mat- aræði á kirkjustaðnum. Maríu saga getur einnig um mann, sem gæti hafa verið með sjnkdóm þennan, sem lýst hefur sér fyrst með drepi, en síðar með krampa. Þar stendur: „011 hans ásjóna þrútnar svo mjög, að ekki sá hans augu, nef eða munn, , . . sem fjórir dagar voru liðnir, tók nokkuð að minnka þessi mikli þroti og gerðist þá á allri hans ásjónu rauð kaun, og hlupu upp stórar blöðrur, svo að allir, þeir er sáu, sögðu hann vera líkþráan. Eftir það færðist allur krankleikinn og þrotinn niður líkamann, um hans lendar og allt nið- ur í tærnar, og svo hörmulega var hann píndur, að hans kné beygð- ust, svo að liælarnir lágu við þjóinn, og drógu hann svo hræðilega saman, að hann varð sem einn böllur. Allur neðri hluti hans líkama var sem dauður, og hann kenndi hans ekki.“ Þótt sjúkdómnr þessi væri ægilegur og lýsingar séu ófagrar af heilsufari hinna sjúku, var þó bót i máli, að margir urðu græddir með góðu atlæti í kirkjunum. „Innan fimmtán daga var slökkt drep þessa elds, svo að sina heilsu fengu 103, svo að menn vissu, er pínd- ust af þessari sótt. Og þrjár meyjar, hverra limir voru allir sem snar- aðir væru, er þangað voru færðar, fengu fullkomna heilsu. . . . Sá var þar siðvani, að þeir sjúkir menn, sem lieilsu fengu, voru þar niu daga, síðan þeir urðu heilir.“ Þegar þeir, sem krepptir voru, komust í umhirðu kirkjunnar, og hættu að neyta hins venjulega fæðis, „tóku þegar að losna þeir hnút- ar, sem sinarnar hafði saman dregið“ (Mariu saga). I Ólafs sögu hins helga er einnig getið konu, er svipað var ástatt fyrir, og grædd var undir handleiðslu konungs. Kirkjan er þó ekki ein um lækningar á hinum illa eldi, því að læknar miðaldanna benda á jurtir, inntökur og smyrsl til eyðingar þeim illu vessum blóðsins, sem þeir töldu valda sjúkdóminum. Þannig er í læknabók nokkurri, sem mun skráð á seinni hluta 15. aldar, ef til vill af Þorleifi Björnssyni, og svipar til ráða þeirra, er Henrik Harpestræng gefur, víða minnzt á hinn illa eld og gefin ráð við honum.1) Telur Henning Larsen (1931), að með illum eldi sé þar 1) 1 verkum Finns Jónssonar (1912) og Kr. KSlunds (1908) eru jurtabækur Danans Henriks Harpestræng taldar vera fró fyrri hluta 13. aldar. 1 skrifum hans
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.