Náttúrufræðingurinn - 1968, Blaðsíða 8

54
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
þeirra félaga löngum eignað honum einum. Fullvíst má telja, að
Bjarni hafi engu síður en Eggert safnað hinu náttúrufræðilega
efni bókarinnar, að minnsta kosti um hina lifandi náttúru. Mennt-
un hans á því sviði var vissulega meiri en Eggerts, og hann eigi
síður athugull og skarpskyggn. En úr þessu verður tæpast skorið
til nokkurrar hlítar, þótt nákvæm rannsókn á dagbókum kynni að
greiða þar eitthvað úr. Bókin varð Eggerts og fyrir þá sök meðal
annars hefur Bjarni horfið í skugga félaga síns, sem þjóðin gerði
að hálfgerðum dýrlingi, en gleymdi að miklu leyti manninum, sem
sleit kröftum sínum við að leggja grundvöll að íslenzkri heilbrigðis-
þjónustu og líkna þjáðum og sjúkum og varð sannnefndur faðir
íslenzkrar læknastéttar.
Næstu 9 árin eftir að ferðunum lauk vann Eggert að samningu
Ferðabókarinnar, liæði í Kaupmannahöfn og heirna á íslandi, en
þar dvaldist hann hjá mági sínum, síra Birni Halldórssyni í Sauð-
lauksdal. Undi hann þar hag sínum hið bezta, sem gjörla má sjá
af kvæðurn hans og bréfum. Ekki verður því neitað, að verkið sótt-
ist seint. Mun hvort tveggja hafa valdið, að hann hefur farið sér
hægt, áhugamálin voru mörg, sem sinna þurfti samtímis, og hitt,
að liér var um mikið vandaverk að ræða, og á miklu reið að vel
tækist til um það. Hafði hann þó ætíð skrifara sér til aðstoðar.
Ráðamönnum ytra þótti að lokum nóg um dráttinn, enda var
Eggert óspart rægður af löndum sínurn ytra. Var hann kvaddur til
Hafnar, til að gera grein fyrir gerðum sínum, en þegar þangað
kom hreinsaði hann sig svo gjörsamlega af öllum ásökunum, að
vegur hans varð sýnu meiri en áður. En á leiðinni til Hafnar
kvað hann:
Öfund knýr og eltir mig
til ókunnugra þjóða,
fæ ég ekki að faðma j>ig
fósturjörðin góða.
Efni það, sem þeir félagar höfðu safnað, var geysimikið og fjöl-
þætt. Þótt þeir vafalaust hafi dregið efnið nokkuð saman í hinum
árlegu skýrslum, var það heljarverk að koma þeirri skipan á elnið,
að það yrði aðgengilegt til lestrar. Þá var og nauðsynlegt að bera
athuganirnar saman við erlend fræðirit, ákvarða plöntur, dýr og
steina, eftir því sem efni stóðu til. En um þessar mundir var nátt-