Samvinnan - 01.12.1968, Blaðsíða 39

sig ekki eiga um annað að velja en að
berjast þangað til yfir lýkur, framferði
Nigeríuhers á herteknum svæðum hafi
sýnt að því sé dauðinn vís hvort sem er.
Eftir að nokkur Afríkuríki viðurkenndu
Biafra, tókst Einingarsamtökum Afríku
að efna til samningafundar um vopna-
hlé undir forsæti Eþíópíukeisara, en
viðræður fóru út um þúfur, vegna þess
að Gowon neitar með öllu að fallast á
vopnahlé, nema Biaframenn taki aftur
sjálfstæðisyfirlýsingu sína. Það eina sem
áunnizt hefur er að Nigeríustjórn hefur
slakað á banni sínu við matvælaflutn-
ingum flugvéla Rauða krossins og ann-
n.rra hjálparstofnana beint til Biafra.
Mannfall af völdum vopnaviðskipta í
Nigeriu og Biafra er talið hátt á annað
hundrað þúsund, þar af verulegur hluti
óbreyttir borgarar í Biafra, sem beðið
hafa bana í loftárásum flughers Nigeríu.
Enginn veit tölu þeirra sem hungurs-
neyðin hefur orðið að aldurtila, í haust
var gizkað á ekki færra en 1000 manns
er hryndu niður af hungri á degi hverj-
um í skógunum, þar sem Biaframenn
hafa hnappazt saman.
Enginn vafi er á, að hefðu ekki afskipti
utanaðkomandi aðila átt sér stað, væri
styrjöld Nigeríu og Biafra lokið með
jafntefli. Hefðu báðir aðilar ekki fengið
til umráða annan herbúnað en þeir réðu
yfir þegar bardagar hófust, gat hvor-
ugur gert sér von um að yfirbuga hinn,
svo þeir hefðu verið nauðbeygðir til að
komast að samkomulagi. Reyndar hefur
Biafra aldrei ætlað sér að hertaka Nige-
ríu, eina krafa Biaframanna er að þeir
séu látnir í friði.
Nigeríustjórn telur aftur á móti að
auðið sé að sigra Biafra, vegna þess að
henni standa opin óþrjótandi vopnabúr,
sem meðal annars gera henni kleift að
hindra nær algerlega alla aðdrætti
Biaframanna, jafnt á vopnum og öðru.
Ábyrgð á blóðbaðinu í þessum hluta Afr-
íku, bæði orðnu og óorðnu, bera því fyrst
og fremst þær ríkisstjórnir sem lagt hafa
Nigeríu til vopn.
Þar er brezka stjórnin fremst í flokki.
Nær allur vopnabúnaður landhers og
fiota Nigeríu er frá Bretlandi kominn, og
Biaframenn halda því fram að brezkir
liðsforingjar leggi á ráðin um hernaðar-
aðgerðir Nigeríumanna. Enginn vafi er
á hvers vegna ríkisstjórn Wilsons í Bret-
landi fer svona að ráði sínu, og dauf-
heyrist við öllum kröfum, innan lands
og utan, um að hún beiti áhrifavaldi
sínu til að ýta undir friðsamlega lausn
deilunnar. Brezk stórfyrirtæki eiga mikl-
ar eignir í Nigeríu, en verðmætust voru
ítök Shell á olíulindasvæðinu í Biafra.
Frá öndverðu nýlenduskeiði Breta í Ni-
geríu studdu þeir Norðanmenn, á bví
varð aldrei lát, og þegar Biafra var
stofnað tóku bæði brezka stjórnin og
Shell eindregna afstöðu með stjórnar-
völdum í Lagos. Fái bví Biafra haldið
sjálfstæði sínu, má búast við að brezk
ítök í landinu séu úr sögunni, og fnll-
víst að þá endurheimtir Shell aldrei fyrri
aðstöðu þar.
Erfiðara er að gera sér grein fvrir
hvað sovétstjórninni gengur til að láta
flugher Nigeríu í té bæði flugvélar og
flugvélavirkja til að halda upni loftárás-
um á Biafra. Helzt virðist þar um hreina
ævintýramennsku að ræða, sovétstiórnin
aeri sér í hugarlund að með bví að gera
Nigeríustjórn sér skuldbundna á þennan
hátt, geti hún aflað sér ítaka i Afríku
sunnan Sahara.
Bandaríkin hafa fram til bessa engin
hernaðarleg afskioti haft af styrjöldinni,
en lýst yfir hlutleysi og afskiptalevsi,
sem auðvitað felur í sér pólitískan stuðn-
ing við sterkari aðilann, Nigeríustiórn.
Flest Afríkuríki eru á bandi Nigeríu-
stiórnar og vilja álíta ófrið hennar við
Biafra innanlandsmál. Aðeins fiögur í
heirra hópi hafa viðurkennt sjálfstæði
hins nýia ríkis.
Þess sjást engin merki að Biafra muni
öðlast hann bakhjarl í öðrum heimsálf-
um, að bað fái hrundið sókn Nigeríuhers.
En aðdragandi ófriðarins og gangur hans
hingað til gefa til kynna að blóðbaðið
getur staðið enn um ófyrirsjáanlega
framtíð, ef samfélag þjóðanna grípur
ekki í taumana. Biaframenn búa sig "nd-
ir að halda uppí skæruhernaði. ef Nige-
ríuher tekst að br.iótast inn í skógarvígi
þeirra. Þeir telia sig einungis eiga um
tvo kosti að velia. siálfstæði eða dauða.
Eftir er að vita hvort mannfélag tutt-
ugustu aldar lætur viðgangast að enn
einn smánarblettur bætist á flekkaðan
skjöld þess, með því að horfa á bað að-
gerðalaust að tugmilljónar bióð sé út-
rýmt með stáli, eldi og hungri.
Magnús T. Ólafsson.
39