Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.06.1907, Side 27
84
arinnar heimtar það, hvellum rómi, að hvert nýtt fram-
faraspor, hvert nýfundið gullkorn í fjelagsmálum verði
Iýðum ljóst, sem allra fyrst. Allur dráttur á því að breiða
hjer út holla og rjetta þekkingu er skaðlegur, og vjer þol-
um hann ekki; megum eigi framvegis halda áfram að
vera hjer eptirbátar annara þjóða, eins og í svo mörgu
öðru; megum það hvað sízt í þessum efnum.
Pað eru ekki stórmálin ein, sem hjer ætti um að ræða;
mönnum má ómögulega sjást yfir það, eins og svo
optlega á liðnum tímum, að smámunirnir, svo kölluðu,
hvort heldur er í hugsýn eða framkvæmd, sem miða til
þess að bæta að einhverju leyti fjelagslíf, eða sameigin-
leg viðfangsefni, eiga einnig að koma fram í dagsbirt-
una. Lítilfjörleg breyting í einhverri verklegri framkvæmd,
sem maður þekkir og þegir um, en ætti skilið að fá al-
menna útbreiðslu, getur optlega munað fjelögin og allt
landið ákaflega miklu, þegar saman kemur og að safni
verður. Pað er opt einmitt þetta, sem er svo tilfinnan-
legt og skaðlegt fyrir holla og staðgóða framþróun: að
menn gefa smáatriðunum eigi nógu ítarlegar gætur, eru
þar svo afarlangt á eptir mörgum öðrum þjóðum. Menn
hafa eigi, nándarnærri, gætt þess nógu vandlega, að hjer
á getur það optlega leikið, hvaða afdrif aðalmálið fær.
Menn hafa eigi kynnt sjer það, nógu vel, hvernig aðrar
þjóðir leggjast hjer í framkróka, athuga og rannsaka
smáatriðin með hinu mesta þolgæði og nákvæmni, aug-
lýsa svo þegar árangurinn og safna saman uppskerunni.
Hver, sem kynnir sjer rit annara þjóða í þessum efnum,
gengur fljótt úr skugga um það, að þar kemur margt
atriði til greina og fær almenna þýðingu, sem hjer hjá
oss fer fyrir ofan garð eða neðan, en kemur hvergi í
námunda við hugsanir vorar eða efnahag. F*að lítur opt-
Iega út fyrir að menn telji það eigi samboðið sœmd sinni
eða rjettum þjóðarmetnaði að kynna sjer hina svo nefndu
»smámuni« og ræða um þá, sem menntaðir menn hjá
öðrum þjóðum hafa þó opt að umræðuefni; hann er