Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.12.1922, Síða 76
186 Tímarit íslenskra samvinnufélaga.
fjörður, ísafjörður, Siglufjörður, Akureyri, Seyðisfjörð-
ur og Vestmannaeyjar.
J>að eru því ekki aðeins allar landbúnaðarsveitirn-
ai’, heldur bókstaflega alt landið, annað en þessir 7
kaupstaðir, sem hann vill ætla þessar þrjár milj. kr.
af fé Landsbankans til ái’sviðskifta sinna með ærnum
tryggingum og ströngu eftirliti. Nú eru fjárráð Lands-
bankans um 40 milj. kr. og Islandsbanka um 50 milj.
kr. það er til samans 90 milj. kr., og af því eru um 50
milj. kr. í víxlum og ávísunum, sem hljóta að liggja
að mestu leyti í versluninni.
það er því hi’eint ekki hægt að segja, að B. Kr.
ætli að þrengja að kosti kaupmannastéttai’innai’, þegar
hann er að útdeila um tveim þriðju hlutum þjóðai’inn-
ar 3 milj. kr. af þessu fé, en ætlar að halda 47 milj. kr.
handa þriðjungi þjóðarinnar, þó að það sé að miklu leyti
verkalýður, sem ekki rekur sjálfstæða atvinnu og hefir
lítið að vei’sla með annað en vinnu sína. það er því að
langmestu leyti fárnenn kaupmannastétt, sem hann ætl-
ar þungann af að hagnýta sér þetta fé, og hannminnist
hvergi á, að þöi'f sé fyrir neina tryggingu eins og því
fé sé ekki jafn hætt við að týnast eins og þeim 3 milj.
sem viðskiftasjóðirnir eiga að fá, eða þá að það eigi
að líta á það mildari augum, þó að eitthvað misfarist.
Er ekki óhugsandi að svo beri á það að líta, því að það
er alkunnugt, að B. Kr. var alt annað en sínkur á lán-
veitingar úr banka þjóðarinnar til sumi’a stéttai’bræðra
sinna meðan rann var sjálfur bankastjói’i.
Nú eru yfir 6 þús. bændur í landinu, og þegar þar
við bætast allir aðrir atvinnurekendur, sem þui’fa að nota
þessa sjóði, er tæplega hægt að áætla þá öllu fæi’ri en
um 10 þús., svo að lánið verður ekki meira en um 300
kr. á mann, en það er eins og einni kaupakonu var greitt
um sláttinn síðastl. sumar sumstaðar í landinu. Nú leyfa
margir bændur sér að taka kaupamenn og hafa sum-
staðai’ boi’gað þeim fast að 500 kr. yfir sláttinn síðastl.