Andvari - 01.05.1961, Side 89

ANDVARI
VAXTARÁÆTLUN VEGNA MANNFJÖLDA
87
þarf ég aÖ minna nú á fyrri hraðvöxt
af útgerð þar, senr vaxtarbroddur er
vænstur. A þeim 50 árum síðustu, sem
Reykjavík hefur sexfaldazt, varð þó dá-
lítið meiri hlutfallsaukning á samlagðri
íbúatölu Vestmannaeyja, Akraness og
Keflavíkur (án Njarðvíkur og flugvallar,
sem eiga sérorsök). Á köflum í ævi Akur-
eyrar og Hafnarfjarðar greinir einnig frá
hraðari atvinnuaukningu en í Reykjavík
varð á sama tíma. Með hliðsjón dæma
um kringbæjaþróun á Norðurlöndunr og
fúsleika fslendinga til atvinnu og land-
náms í þessum smákaupstöðum fimm,
virðast engar líkur til, að framvegis standi
á þjóðinni að ganga til starfa og upp-
byggingar á menningarlífi í miðlungs-
hæjum á gelgjuskeiði.
Kcppni að jafnvægi í landsbyggð er
t'ænlegri í fylgd með þeirri atorku en í
fylgd íhaldsseminnar, sem að vísu á ýms-
an annan rétt á sér.
I smiðju hjá frændum Skallagrims.
Rannsókn á auðlindum íslands er á
frumstigi. Nýting hráefna, sem eðlisfræð-
in hefur ekki enn gefið okkur leiðsögn
til að nota eða tæknin af öðrum ástæð-
urn ekki ráðið við, rnunu niðjar okkar
stunda sér til hagsældar, og þeir rnunu
gera furðulegar breytingar á landssvip og
auðsuppsprettum þeim, sem þegar eru
kornnar í notkun. Samt beinir nútíð
miklu afli inn í framtíðina, og jafnvel
fornhugsanir eru aflvaki.
Þótt grein mín hafi haft það að mark-
miði að vikka hugmyndir almennings
með dæmurn og sundurleitum ábending-
urn og sýna, hve skortur áætlana og stór-
hugar er óafsakanlegur, þurfa aðrir að
gera slíku stórmáli betri skil. Enginn má
þar telja sig hlutlausan, ekki fremur en
þegni leyfist tvirætt hlutleysi í þjóðarbar-
áttu.
í því orði, sem landnámsmaður forn
vék að konungi sínum þá kveðjustund,
er hann ákvað á laun með sér að flýja
til íslands, kvaðst hann eigi til þess hera
gæfu að veita honurn „þá þjónustu, sem
ég mundi vilja og vert væri.“
Sem úrslitasvar við yfirmann ríkis, er
logaði í stjórnarbyltingu, var þetta
tundurör, sem hitti í mark og gerir það
enn, meðan Egla er lesin. Getur enda
geigað sem voðaskot í eitthvert nútíðar-
mark. Skallagrímur átti ekki við aðra
þjónustu en drepa til bróðurhefnda og
gerði þessi orð sín að tvíræðu svari við
beiðni konungs um þjónustu hans, og
vildi Haraldur hárfagri fá þennan eða
annan Þórólfsfrænda í sæti hins líflátna
í Álöst í Harrni norður og bæta Þórólf í
tómi, sem og varð. Eftir hann hófust þar
konungsmenn af Hrafnistukyni Þórólfs,
Finnur skjálgi, Eyvindur skáldaspillir,
Hárekur í Þjóttu, og voru sumir afrendir
garpar. Hvert stefna þeir nú eftir níu
aldir?
Hverfum á frændafund til að sjást
þar um, sem kappsöm þjónusta og hölva-
hætur tengdust að konungsboði.
Hefjurn flug fyrir Vestfjörðum og
fylgjunr breiddarbaug, sem liggur yfir
ísafjarðarkaupstað, Kálfshamarsvík á
Skaga, Ólafsfjörð, Húsavík, Ásbyrgi,
Helkunduheiði, og komum á þeim baug
þar að Noregi, sem Dyn og Dönnes eða
Dynjarnes heitir og harnrar stynja undan
brimsköflum.
Lítum inn til meginlands yfir eyjar og
sund frá Dynjarnesi, sem er allhá skerja-
garðsey. Næst blasir við Sandnes og 2000
manna bærinn Sandnessjór á norðurenda
Álastar, þeim sem var hújörð Þórólfs.
Skútur, sem hann mannaði forðum til
Lófóts og Vága að skrciðfiski, virðast
stefna sömu erinda enn frá Sandnesi og
í bug fyrir Dynjarnes. Haf og land og
nytjun þeirra sýnast söm og voru á dög-
um Eglu.