Andvari - 01.01.1942, Side 97

andvari
Þúsund ár
93
■manna, mæddra af langri göngu um torfærur og vegleysur,
heimilislausir menn í leit að samastað? Eða lentu þeir við
inalarkambinn, i voginum, sem skerin loka til hálfs, komnir
ni hafi utan? Enginn veit það. En hér námu þeir staðar, gerðu
sér skála og settust að um hríð. Sá, sem fyrir þeim var, hét
Ketill gufa, norrænn maður. Síðan er hér kallað að Gufu-
skálum.
Þannig hljóðar sögnin um upphaf byggðarinnar. En síðan
leggst þögn yfir bæinn um hundruð ára, yfir bæinn sjálfan
°g mennina, sem hér hafa búið, líf þeirra og störf frá degi til
dags og ári til árs, afrek þeirra og auðnu, sorgir þeirra, þrautir
°g dauða. Hver minnist nú litlu handanna, sem seildust í
heppni og hrifningu vors og vaknandi lífs eftir fyrstu blóm-
unum á túninu? Enginn minnist þeirra né veit þeirra nein
deili, þær eru gleymdar og horfnar, eins og golan, sem hneigði
uielstangirnar og lágu, gisnu stráin á hólnum í morgun eða
gær. Hver minnist bjartra augna, sem hvörfluðu oft og tíðum
1 fagnandi, tregandi þrá æskunnar milli hvítra jökultindanna
°g hins dimmmjúka hafs, milli tveggja torleiða, sem eggjuðu
°g fjötruðu í senn? Hver minnist mannanna, sem vetur eftir
Vetur, ár eftir ár og öld eftir öld gengu sömu götuna niður
að vörunum, þar sem bátarnir stóðu, skipuðu sér hver á sinn
stað, viðbúnir, er fyrsta lýsa morgunsins bregður nöturlegri,
uiattvana birtu yfir brimkögrana við skerin og klettana út
Jueð voginum? Hljóðlátir, þreklegir, skeggjaðir, skinnklæddir
juenn, hver skipshöfnin af annarri, kippa skorðum undan
'atnum sínum og leiða liann föstum tökum niður bátatröðina,
^'ta frá og leggja út árar í skjótum svip, lesa bæn sína og
greiða síðan róðurinn rít voginn, út þrönga sundið milli brim-
s°i’fins hraunkambs á aðra hönd og Drottningarinnar á hina,
skersins háskalega, sem drottnar yfir verstöðinni, drottnar
fHittlungafullu og óræðu valdi yfir lífi og dauða vermannanna.
.Ver öðrum hverfa bátarnir út á dimmt hafið, þar sem
’jörgin bíður þeirra, lífið — og ef til vill dauðinn. Hver þekkir
s°Mu húsfreyjanna, kvennanna, sem hér ólu hljóðláta önn fyrir
^aknandi lífi og hrörnandi, kynslóð fram af kynslóð, dular