Andvari - 01.01.1949, Blaðsíða 25

^NDVARI
• •
Orgumleiði,
gerpir, Arnljótarson.
Eftir Barða Guðmundsson.
IJess er getið í máldaga Tjarnarkirkju í Svarfaðardal frá
^18, að kirkjan eigi hólmann Örgumleiða. Hefur hann vafa-
Jaust verið slægjuland í Svarfaðardalsá og líklega fyrrum
J,«ti af Gj-undarengjum. — Af orðalagi ináldagans má glöggt
íheina, að þessi ítök kirkjunnar hafa ekki verið í Ingvarar-
staðalandi, sem er næst fyiúr utan Tjörn, en að innanverðu
nggja engjar Tjarnar að Grundarengjum. Og víst er um það,
‘>ð Tjarnarprestar þjónuðu að fornu Grundarkirkju. Mætti
SVo vera, að hólminn Örgumleiði hafi komizt undir Tjarnar-
kirkju sem prestsþjónustugjald frá Grund. Hólmans er siðast
getið í máldaga frá lokum 14. aldar. Mun Svarfaðardalsá fyrir
löngu hafa eytt honum. Örnefnið Örgumleiði er í sinni röð
C1nstætt, en samt á hólminn einn nafna svo vitað sé. Það er
Örgumleiði faðir Víga-Hrapps í Njálu. Litlar líkur eru til þess,
heiti þetta hafi nokkru sinni verið notað sem skírnarnafn.
i-ngin önnur dæmi eru kunn um það, að mannanöfn hefjist
n ,,örgum“ eða endi á „leiði“. Sú ætlun er því freistandi, að
"^jáluhöfundur hafi gefið föður Viga-Hrapps nafn eftir hólrn-
nnuni. Ef sýna má, að hugur hans hafi dvalið við Svarfaðar-
t,a,> er hann ættfærði Hrapp, verður ekki annað sagt en mál
K’tta liggi nokkurn veginn Ijóst fyrir.
Örgumleiði er nefndur í upphafsgrein 87. kafla Njálu.
Hljóðar hún þannig:
Kolbeinn hét maður og var kallaður Arnljótarson. Hann
var þrænzkur maður. Hann sigldi það sumar til íslands, er
K'áinn og Njálssynir fóru utan. Hann var þann vetur í Breið-
öal austur. En um sumarið eftir bjó hann skip sitt í Gauta-