Andvari - 01.01.1949, Side 50
46
Hákon Bjarnason
ANDVAIU
flæmi alveg öreydd. Samtals er flatarmál þessara landa um
tvöfalt flatarmál íslands. Suður-Afríka er nýlega numin af
hvítum mönnum. Á hinum skamma tíma, sem þeir hafa dval-
ízt þar, hefur uppblástur gripið svo um sig, að framtíð þjóð-
arinnar er í yfirvofandi háska. Hér á landi hafa menn búið
í rösk þúsund ár og ávallt gengið nálægt gróðri landsins. Því
má vænta þess, að búsetan hafi haft örlagaríkar afleiðingar.
Gróður norðlægra landa á jafnan við kröpp kjör að búa.
Fyrir því á hann erfiðara með að vinna bug á skemmdum
en suðrænn gróður, sem nýtur lengri vaxtartíma. Hin eyð-
andi öfl, vindur og vatn, frost og þíða á víxl, verða langtum
stórvirkari eftir því, sem norðar dregur. Og þegar íslenzkuin
jarðvegi er auk þess hættara við skemmdum af vatni og vindi
en flestum öðrum jarðvegi, þá er ekki að undra, þótt fljótt
hafi farið að síga á ógæfuhliðina fyrir gróðri íslands, þegar
birkiskógarnir voru ruddir og beittir. Með skóginum hvarf
hlíf og skjól annars gróðurs, en vindur og vatn gat þá við-
stöðulítið sorfið að honum og jarðveginum. Því hlaut stór-
íelldur uppblástur að verða bein afleiðing skógaeyðingar-
innar.
Því miður hafa hér ekki verið gerðar neinar mælingar á
stærð og gæðum hins gróðurberandi lands. Verðum við því
að byggja á þeim ágizkunum, sem gerðar hafa verið, en þær
byggjast á áætlunum um stærð gróðurlendanna i mismunandi
hæð lands yfir sjó.
Stærð alls landsins er um 103 500 ferkílómetrar, en af því
flatarmáli eru aðeins:
17 000 ferkm milli sjávarmáls og 100 metra hæðar,
9 500 —- -— 100 og 200 metra hæðar,
17 000 — — 200 og 400 metra liæðar,
60 000 — ofar 400 metrum.
Alls eru því aðeins 43 500 ferkm undir 400 metra hæð, en
á þeim hefur þjóðin nærri allar sínar landsnytjar. Mikill
hluti þessa lands eru sandar og örfoka lönd, og þykir óvar-
legt að áætla meira en um 17 000 ferkm af því vaxið samfelld-