Vikan


Vikan - 06.01.1966, Blaðsíða 20

Vikan - 06.01.1966, Blaðsíða 20
 í alvörulöndum er ísland tal- ið til hinna vanþróuðu, en það megum við, bókmenntaþjóðin, ekki heyra minnzt á. Samt eru hlutirnir misjafnlega vanþróað- ir og ástæðurnar fyrir því mis- jafnlega skiljanlegar. Það er til dæmis auðvelt að skilja það, að ekki séu steyptir eða malbikað- ir vegir um land allt; það er jafn- vel hægt að skilja það, að vegirn- ir hljóta að verða vondir um alla næstu framtíð. Lagning Kefla- víkurvegarins gefur hinsvegar til kynna, að við kunnum að leggja nýtízku vegi, sé fjármagn fyrir hendi. Öðru máli gegnir með bygging- ariðnaðinn, það vanþróaðasta af öllu vanþróuðu. Þar hefur stríðs- gróði, margmilljónir og síldar- auður engu fengið um þokað að heitið geti. Þar stritast menn við að halda í gamlar og löngu úr- eltar aðferðir og mætti iíkja því við, að bændur fussuðu og svei- uðu við öllu nema orfinu og lján- um eða sjómenn óskuðu astiki og kraftblökk út í hafsauga og streittust við að róa á opnum bátum frá Stokkseyri og Drit- vík. Kannske er þetta full mik- ið sagt; það mætti að vísu benda á, að hús á íslandi voru hlaðin úr torfi og grjóti í þann mund sem sjóróðrar tíðkuðust á opnum bátum frá Stokkseyri og undan Jökli. Við erum sem sagt hætt að hlaia hús úr torfi og grjóti, en þess í stað byggjum við sem hér segir: Fyrst er byggt timburhús og síðan annað timburhús þar innan í. Við þetta fer ógrynni af timbri í súginn og allir vita að jafnvel ómerkilegustu furuspýt- ur kosta morð fjár. Síðan er rennt steinsteypu milli timbur- húsanna og einasta tækniþróur in sem hér hefur orðið í bygg- ingariðnaði í þrjátíu ár, er sú að steypan er ekki lengur hrærð í höndunum. Næsti áfangi er að rífa bæði timburhúsin og stend- ur þá eftir heldur óhrjálegur steinskrokkur. Ef húsbyggjand- inn skyldi nú þekkja persónu- lega einhvern múrara og verða þeirrar náðar aðnjótandi að fá hann til starfa, þá bætir múrar- inn við tveimur múrhúsum, öðru utan yfir, hinu innaní. Náð er einmitt lykilorðið í byggingar- iðnaðinum um þessar mundir. Án náðar ekkert hús. Og eins og guð er á bak við sköpunarverk- ið, þannig eru einhverjar dular- fullar persónur, sem kallast Meistarar, á bak við hvert hús. Að vísu er ekki víst, að þeir sjái húsið nokkumtíma, né heldur að þeir hafi nokkur afskipti af því, — önnur en að hirða 18% af því sem þar er unnið. En það er önnur saga. Höldum áfram með sjálfa hús- bygginguna. Múrarinn hefur lát- ið geisla náðarinnar verma hús- byggjandann og það eru komin tvö múrhús utan og innaná stein- húsið. Þá er búið að byggja fimm hús samtals. Það er aðalsmerki efnaðra húsbyggjenda að bæta nú við sjötta húsinu: Það er úr harðviði að mestu og kemur inn- aní. Nýríkir gera enn betur. Mér var sagt af einum, sem setti í ógáti íslenzkt gólfteppi út í hvert hom (Það er að segja: Hann setti fyrst þunnt korklag, síðan gólfdúk, síðan filt og loks tepp- ið). Þú sá hann, hvað það var plebbalegt að vera með svona teppi, sem finna mátti í fjölmörg- um húsum í nágrenninu. Þetta var snarráður maður: Hann pant- aði þegar „fínt“ teppi frá Eng- landi og skellti því ofan á það sem fyrir var. Ég hef góðar heim- ildir fyrir því að þetta er satt. En þetta var nú raunar útúrdúr. Margar bækur mætti skrifa um allt það böl og mótlæti, sem hús- byggjendur hrjáir. Mestan part er það fyrir skipulagsleysi á öll- um sviðum og hið opinbera er engan veginn saklaust. Við töluð- um nýlega við nokkra menn, sem standa í byggingum. Einn þeirra sagði: „Þegar átti að fara að steypa hjá mér, þá vissi ég ekki fyrri til en rafveitan var búin að leggja bráðabirgða loftlínur allt í kringum húsið hjá mér og kranabílstjórinn neitaði að hreyfa kranann fyrr en búið væri að taka þær niður, enda hefði hann verið í sórhættu. Ég gekk á milli Heródesar og Pílatusar hjá Raf- veitunni og æðsti embættismað- urinn, sem ég talaði við þar, hefur sannarlega ekki hugmynd um, að hann sé í neinni opinberri þjónustu. Honum fannst víst, að hann ætti allt kramið sjálfur og harðneitaði og láta gera nokkrar breytingar. Að lokum bauð ég að borga sjálfur breytingar á raflögn- um í einhverri töflu þarna í ná- grenninu og þá gat ég komið því í kring, að línurnar væru fjarlægð- ar svo frá húsinu, að hægt væri að vinna við það“. Sem sagt: sá sem byggir á það víst að rafmagnsveitunni þóknist að girða hann af og þá er hann kannski úr leik, unz þeim dettur í hug að breyta línunni. Þetta var eitt dæmi. Annar sagði: „Smiðimir og meist- arinn áttu í innbyrðis stríði og það var allt látið koma niður á mér. Fyrst fór ég með allar teikningar til trésmíðameistarans og ég bað hann að segja mér í eitt skipti fyrir öll, hvað ég þyrfti að leggja til. Hann tiltók timbur, nagla og vír. Svo fór ég á staðinn á hverjum morgni um leið og ég fór í vinnu til þess að vita, hvort nokkuð gengi. Þá kom verkstjórinn og sagði: „Nú vantar okkur lista“. Ég fór niður í Völund, keypti þessa tilteknu lista og tók sendiferðabíl suður eftir. Þegar þangað kom, sagði hann: „Nú vantar mig öðruvísi lista“. Þegar hann ætl- aði að senda mig í þriðja sinn, þá sprakk ég og spurði hann hverjum fjáranum það sætti að geta ekki látið sér detta nema einn hlut í hug í einu. Það fór meiri og minni tími frá vinnu á hverjum degi og sendiferðabíll kostaði nærri tvö hundruð krónur í hvert skipti. En þá svaraði hann bara: „Tíl 2Q VIKAN 1. tbl.

x

Vikan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vikan
https://timarit.is/publication/368

Tengja á þetta tölublað: 1. Tölublað (06.01.1966)
https://timarit.is/issue/298675

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.

1. Tölublað (06.01.1966)

Aðgerðir: