Menntamál - 01.12.1941, Blaðsíða 33

MENNTAMÁL
127
ins. í fylkingarbrjósti voru bornir þrír fánar, fánar ís-
lands og Finnlands og fáni stúdenta. Lúðrasveit var og
í fararbroddi og lék hún göngulög. Niðri í bænum hafði
safnast saman múgur og margmenni, stækkaði fylkingin
óðum, og þegar komið var niöur að svonefndu Hafnar-
húsi, þangað, sem ferðinni var heitið, voru allar götur
og öll torg þar í grennd þétt skipuö fólki. Er talið, að
þarna hafi verið saman kominn meiri mannfjöldi, en
nokkru sinni áður hefir tekið þátt í hópgöngu hér á landi,
ef til vill allt að 10 þúsundir manna.
Voru nú ræður fluttar. Formaður Stúdentaráðs talaði
og ræðismaður Finna. Lúðrasveitin lék þjóðsöng beggja
þjóðanna og mannfjöldinn hrópaði margþúsundraddað,
ferfalt húrra fyrir Finnum og ættjörð þeirra.
Þarna voru menn, sem aldrei sjást skipta skapi, litverp-
ir af eldmóði. Meinlausir borgarar virtust jafnvel vera í
vígahug. Menn köstuðust á hvatningarorðum og ávítuðu
kunningja sina, ef þeir sýndu kæruleysi, eða voru ekki
nægilega gunnreifir. Rússum var bölvað í sand og ösku.
Þetta var 1. desember, afmælisdagur hins íslenzka full-
veldis. 70 ár, eða lengur, fórnuðu beztu menn þjóðar-
innar lífi sínu og starfskröftum til að ávinna þjóð vorri
þetta hnoss frelsisins, og tuttugu sinnum hafði þjóðin
átt þess kost að heiðra minningu þessara manna og fagna
jafnframt fengnu frelsi — unnum sigri, en aldrei hefir
þjóðin notað þetta tækifæri til þvílíkrar samkomu, sem
þessi var, og hún var ekki helguð íslandi, heldur er-
lendri þjóð.
Sömu söguna er að segja úr öðrum kaupstöðum landsins.
Á Siglufirði var messað, sungið og hrópað húrra fyrir
Finnum. Á Akureyri hélt stúdentafélag staðarins fund,
og þá voru allir svo sammála þar, að ekki var talað um að
reka neinn úr félaginu.
Nei, Reykjavík var ekki með hversdagssvip. Mannsöfn-
uður á götum úti, almenn hrifning og almenn andstyggð