Menntamál - 01.12.1941, Blaðsíða 38
132
MENNTAMÁL
dögum áður viðurkennt rétt okkar, sem sjálfstæðrar þjóð-
ar, og staðfest yfirlýsingu þessa, með því að skipa hér
sérstakan sendiherra. Á fundi ríkisstjórnarinnar lagði
hann fram umboð sitt, sem sendiherra Breta á íslandi,
gerði grein fyrir, hvernig stæði á hertöku landsins og full-
vissaði landstjórnina um, að hinn brezki herafli yrði hér
ekki stundinni lengur en stríðsnauðsyn krefði, enda myndu
Bretar á engan hátt hafa afskipti af stjórn landsins o. s.
frv. Ríkisstjórnin sauð síðan saman mótmæli gegn her-
náminu og afhenti sendiherranum, en svar Breta var
komið áður en mótmælin voru samin.
Þannig er í stuttu máli saga helztu viðburðanna þennan
dag, að því leyti, sem snýr að innrásarhernum. En hið
brezka lið lék aðeins annan þáttinn í þessum leik. Hinn
þáttinn léku heimamenn, og þó að þar væri sjálfsagt
farið með efnið eftir því, sem við mátti búast, verður því
naumast móti mælt, að eitt og annað kom óvænt einnig
frá þeirri hlið.
Allan daginn var fjölmenni mikið á götum úti. Jafnvel
kl. 8 um morguninn voru ýmsir komnir á kreik, sem
venjulega sjást ekki fyrr en líður að hádegi. Mannfjöld-
inn á götunum minnti á 1. desember. En var þetta sama
fólkið? Hvar var nú eldmóður þeirra manna, sem bann-
sungu Rússa fyrir að ráðast á Finna? Vissu þeir ekki, að
hér var ísland lagt undir áhrif erlendra yfirráða? Eða
skipti það engu máli? Fólkið glápti á hermennina með
átakanlegum furðusvip. Þaö þyrptist utan um þá, þar sem
þeir stóðu á verði og forvitni þess virtist óseðjandi. Fram-
koma almennings minnti á sögur landkönnunarmanna
um fyrstu kynni þeirra af óþekktum þjóðflokkum. Ef til
vill eigum við eftir að lesa eina slíka sögu í viðbót eftir
einhvern þessara manna, um hertöku Reykjavíkur. Mest
bar á börnum og unglingum, en þó var margt fullorðinna
manna. bæði konur og karlar í þessari forvitnisherferð
gegn Bretum. Og Bretarnir unnu sér strax velvild margra