Æskan - 01.07.1968, Blaðsíða 17

Þetta var í byrjun júlí. Sólin
skein i heiði og ylvolgur sunn-
an andvarinn straukst mjúk-
lega um vanga iitlu drengjanna,
sem voru að leika sér á stöðl-
unum við fjárhúsin. Þetta var
upp i sveit langt inni í dal.
Drengirnir hétu Kristinn og
Björn, 8 og 10 ára gamlir.
Þarna var mikið smáfuglalif.
Steindepillinn klappaði stéli
sínu á steinana kringum stöðl-
ana og maríuerlan á húsþökun-
um. Allt í einu kom smyrill
fljúgandi og renndi sér að einni
mariuerlunni og sló hana, svo
að hún datt niður við fætur
okkar. Bjössi t'ók hana upp, en
þá tók hún viðbragð og ætlaði
að fijúga. Bjössi tók þá eftir
því, að fóturinn annar var eitt-
livað kramlaður. Við fórum
með hana heim til Jonna hróð-
ur, sem var tvítugur og kennari
að menntun. Hann setti tré-
spelkur við fótinn og vafði síð-
an um með límbandi. Við átt-
um gamalt fuglabúr og settum
við liana þar í. Nú var að vita,
hvað liún vildi horða. Jonni
Fótbrotni
fuglinn.
bróðir sagði okkur að gefa
henni flugur og l'iðrildi. Nú var
nóg að gera. Við fengum okkur
undirskál og stoppnál. Mestu
vandræðin voru að ná flugun-
um. Þær voru svo styggar og
t'lugu strax og við ætluðum að
nálgast þær. Bjössi tók þá upp
á því að slá þær með liand-
klæðinu. Eftir ]>að var ágæt
veiði. Þegar við komuin með
þær og smeygðum skálinni með
flugunum á inn í búrið, horfði
maríuerlan lengi á þær, síðan
tindi hún eina-af annarri, unz
allar voru búnar. Við höfðum
nú nóg að gera næstu daga.
Eftir 8 daga tók Jonni umhúð-
irnar af fætinum. Var ekki ann-
að að sjá, en fóturinn væri al-
lieill. Við fórum út með maríu-
erluna og slepptum henni. Hún
virtist fegin frelsinu og sveif
í stórum sveigum upp á stöðla.
Við vorum glaðir yfir góð-
verkinu, sem okltur fannst við
hafa gert.
Jón afi.
Hreindýraveiði.
Hér höldum við áfram frásögn Vilhjálms
Stefánssonar. Fyrri hluti birtist í síðasta blaði.
Loks komst ég það nálægt þeim, að ekki voru meira en tæpir 300 metrar til
þeirra. En helzt vildi ég, að færið væri ekki nema 200 metrar, og lá ég því kyrr
nokkra hríð og beið eftir tækifæri til þess að komast á lientugri stað. Meðan þessu
fór fram, skall liann yfir með þykkri þoku, án þess þó að vindurinn minnkaði. Nú
var ég óhultari að nota þokuna sem skýli og skreið því áfram eitt hundrað metra,
því að ég vissi, að þau mundu eklti heyra lil mín vegna vindsins. Ástæðan fyrir því,
að ég þorði ekki að nota þokuna að skýli í fyrra skiptið, var sú, að þá var nærri
logn, og gátu dýrin því heyrt til min.
í tvö hundruð metra fjarlægð gat ég séð þau dýrin, sem næst mér voru. Nær
þeim þorði ég ekki að fara, og auðvitað gat ég ekki farið að skjóta, meðan ég sá
ekki nema eitt eða tvö dýr, þegar ég ætlaði mér að ná þeim öllum. Ég hafði getað
talið þau nákvæmlega áður en þokan skall ylir í seinna skiptið. Þau voru tuttugu
og eitt talsins, og áætlaði ég, að það mundi nægja mönnum og hundum i hálfan
mánuð eða þrjár vikur, sem einmitt var sá tími, er ég vildi láta þá liafa sér til
heilsubótar og hressingar.
Að hálftíma liðnum fór þokunni að létta og eftir annan hálftíma sá ég orðið
öll dýrin. Ég var nærri efst uppi á liæð nokkurri og þau voru niðri i dæld, liið næsta
í nálægt 150 metra fjarlægð og hið ljærsta i nálægt 300 metra fjarlægð. í köldum
löndum er það algengt, að frostbrestir heyrist á veturna. Þar sem hleytur eru eða
leðja, myndast sprungur i jörðinni, þegar yfirhorðið frýs. Sprungur þessar eru
venjulega ekki nema hálfur þumlungur á breidd, þó hef ég séð sprungur allt að því
fimm þumlunga breiðar. Þegar þær myndast, heyrist oft hvellur, ekki óáþekkur
byssuskoti. Eins er með ís á tjörnum og vötnum. Hreindýrin kannast vel við þessa
livelli og því verða þau ekki hrædd við það, þó að þau heyri byssuskot. Við notum
auðvitað reyklaust púður, svo að þau sjái ekki, livaðan skotið kemur. Þau hræðast
miklu fremur þytinn af kúlunni eða smellinn, sem verður, ef hún lendir i steini
eða frosinni jörðinni nálægt þeim. Öllum dýrum er það eiginlegt að flýja undan
hljóðinu, sem þau heyra og verða lirædd við. Hreindýrin hafa auk þess annan
eiginleika. Ef eitthvert þeirra verður hrætt, þýtur það inn í miðjan hópinn. Komi
styggð að lireindýrum, sem eru á heit, þjóta þau saman í hnapp. Ef maður þekkir
til þessa, liggur það í augum uppi, að fyrst verður að skjóta það dýrið, sem fjærst
er skyttunni. Stundum lief ég tekið það til bragðs að skjóta í liæð hinum megin við
liópinn, i þeirri von að fá hann á þann liátt nær mér. Þetta hefur oft tekizt. En í
þetta skipti miðaði ég á dýr, sem var um 300 metra frá mér. Það féll niður stein-
dautt, og þó að þyturinn af ltúlunni kæmi hinum dýrunum til að lita upp. þá
áttuðu þau sig ekki á þvi, að nokkur hætta væri á ferðum. Þau voru þó meira á
verði en áður, og þegar næsta dýr féll dautt niður, þutu þau saman í linapp og þok-
uðust frekar i áttina til mín. Ég skaut nú aftur yztu dýrin i hópnum, en þau, sem
Jippi stóðu, þutu alltaf dálitið frá þeim, sem féllu. En ég stöðvaði þau alltaf með
því að skjóta fremsta dýrið á flóttanum, og sneru þá hin dýrin við í öfuga átt.
Það hefði verið auðvelt fyrir mig að fella öll dýrin einn, en ég var ekki einn
' um að skjóta þau. Einhvers staðar fyrir aftan mig og ofan lieyrði ég önnur skot og
4