Æskan - 01.10.1968, Síða 35

I>ið munið eftir ]>vi, að við vovum að tala um nöfn á hlutum
og lýsingarorð, sem varpa ijósi á eftirfarandi nafn. Þessi orð
heita nafnorð. Þegar nafnið er uin karlveru eða ]>egar við segj-
um hann uni hlutinn, eru nafnorðin i karlkyni. Nafnorðin eru i
kvenkyni, þegar við segjum liún, en hvorugkyn er ]>að kallað, sem
er hvorki karl eða kona. Barnið er enn svo lítið, og ]>á segjum
við það um allt, sem hefur sama kynið og barnið.
Eigið þið leir? Ef ekki, hiðjið þá mömmu um að gefa ykkur
lcir á næsta afmæli ykkar. Það cr svo gaman að lmoða úr hon-
um, valta og klippa hann til og skapa hin ótrúlegustu listaverk.
Jæja, ]>á hyrjum við. Búið til langa lengju og vefjið hana siðan
upp. Þá er kominn snúður eða kuðungur. Næst veltið þið lcirnum
milli handanna. Þá fáið þið litla kúlu. Setjið nú margar siíkar
kúlur hverja ofan á aðra fyrir snjókarlinn eða krakkann. Stingið
mcð skærum í höfuðið og myndið dæld fyrir munn, augu og nef.
Eigum við nú að húa til skæri? Við leggjum tvær lengjur á víxl
cins, „x“, og beygjum endana i hring. Svo þrýstum við með
fingrinum á samskeytin, þar sem venjulega er nagli á skærunum
þá tolia þau saman. Eigum við ekki að úthúa garða handa leir-
strákunum og leirstelpunum? Þið notið langar lengjur til þess
og stuttar lengjur fyrir girðingarstaura. Við skulum húa til tvo
garða og staðsetja þá sinn á livoru horlii á borðinu. Látið nú
eina snjókerlingu ganga í annan garðinn. Þessi garður heitir
eintala. Þið megið líka flytja einn snúð og einn kuðung þangað,
alltaf einn af hverri tcgund. Hinn garðurinn heitir fleirtala:
Þar eiga tveir kuðungar að húa, tveir krakkar eða fleiri en einn,
t. d. þrjár stelpur og þrír strákar.
Nú skulum við fá okkur litla miða og merkja garðana og þá
má herma cftir myndinni. En hvar eiga skærin heima? Scgjum
við hann, hún eða það um skæri? Nei, þau eiga ekki heima í
garðinum „eintala“. Við segjum þau um skæri. Þess vegna ciga
þau að vera í garðinum „fleirtala". Það eru fleiri en einn, sem
klippa. í raun og veru eru þetta tveir litlir hnifar, sem „skera“
hréfið eða klippa tiltekinn hlut.
Þannig eru mörg fleiri orð: Buxur, það eru lika tvær skálmar á
þeim — hjólbörur mcð tveim höldum, og eitt dæmi enn ný tíð-
indi. Það er blað með mörgum hlaðsíðum. Til eru lika orð, sem
eru aðeins til i eintölu. Við segjum aldrei þeir, þær eða þau um
þessi orð. Við segjum hún mjólkin, þó um mikið magn sé að ræða.
Það er lika sagt hún ullin, jafnvel af mörgum kindum. Svo cr
það orðið fólk. Við segjum það um fólk. Það er fjöldi fólks á
götunni.
í livorum garðinum eiga ]>essi orð hcima? Þið megið prenta ]>au
á litla miða. Api, kettir, refir, súkkulaði, sólskin, ferðalög, tjöld,
folöld, perur, híll, róla, sippuhand, rjómi, tertur, vasaklúlur,
spariföt, nesti?
Finndu eina villu á myndinni. Svör á blaðsíðu 423.
EUPHORBIA heitir jurtaætt
ein af mjólkursafa ættinni. Tal-
ið er, að um 600 afbrigði séu
til af þessari ætt. Jurt þessi
hefur verið mikið notuð til
iðnaðar og lyfja. Eitt afbrigði
er til af þessari jurt, sem rækt-
að hefur verið sem skrautjurt
í norðlægari löndum. Petta
afbrigði hefur verið nefnt jóla-
stjarnan og selt um jólaleytið,
því þá blómstrar jurtin. Jóla-
stjarnan er falleg jurt 30—40
cm há, með rauðum útbreidd-
um hlöðum í toppinum. Safi
jurtarinnar er mjólkurkenndur
og notaður til margra nytsam-
legra liluta, til dæmis er liann
góður til að ná af sér vörtum.
Sumar tegundir af þessum jurt-
um líkjast mjög kaktusum,
enda eru þær ættaðar frá
Mexíkó og vaxa þar í eyðimörk-
inni í liita og þurrki, sem fáar
aðrar jurtir þola. ATsindamenn
hafa sótt í þessar jurtir efni
til margs konar lyfja, sem
hafa þjónað hæði mönnum og
dýrum.
Hljómsveitin ORION ásamt söngkonunni Sigrúnu Harðardóttur
hefur í sumar farið víða um land og leikið hljómlist fyrir alla,
og hefur fjölbreytt efnisskrá og vandaður flutningur vakið at-
hygli. Um síðustu verzlunarmannahclgi skemmtu þeir í Húsa-
fellsskógi ásamt Hljómum og ýmsum fleiri hljómsveitum.
411