1. maí - Reykjavík - 01.05.1936, Qupperneq 7

3
1. MAI
Fasisminn
byggist á
m orðum.
Þegar Mussolini lét myrða
G acombo Matteotti.
um kunn skömmu áður en hið ný-
kosna þing skyldi koma saman, í maí
1924.
En hann lét ,ekki þar við sitja. Þeg-
ar þingið kom saman og tók að ræða
innanlandsástandið, tók Matteotti til
máls fyrir hönd flokks síns og í ræðu,
sem stóð yfir í tvo tíma, lýsti hann
fjölda dæma úr kosningabaráttunni,
um hið svívirðilega ofbeldi fasistanna
og hneykslanlega kosningakúgun,
gegn þeim, sem ekki tilheyrðu þeirra
hópi.
Fasistarnir í þingsalnum og á á-
heyrendapöllunum reyndu hvað eft-
ir annað að yfirgnæfa hann með hróp-
um, en allir aðrir fylgdu ræðunni með
mjög mikilli athygli.
Þegar hann skömmu síðar gekk út,
sagði hann við einn vina sinna: Co-
sattini: ,,Það er bezt, að þið undir-
búið ykkur undir líkræðuna mína“.
Þeir atburðir, sem gerðust skömmu
seinna sýndu, að hann hafði á réttu
að standa.
Giacombo Matteotti.
Matteotti er nafn eins ótrauðasta
andstæðings Mussolini. Hann var jafn-
aðarmaður og tilheyrði flokksbroti
Turatis. Frá barnæsku hafði hann
rekið útbreiðslustarfsemi meðal land-
búnaðarverkamannanna á Pósléttunni,
en þaðan var hann ættaður.
Hann hafði reynt að skipuleggja
verkamennina bæði í verkalýðs og
neytendafélög.
Við kosningarnar 1919 var hann
kjörinn til þings í fyrsta sinn, og hann
öðlaðist almenna virðingu fyrir gáfur
í ríkum mæli, og fyrir ákveðna fram-
komu 1 þinginu.
Matteotti var, eftir gönguna til
Rómar, ákveðinn á móti því, að Mus-
solini væri veitt eins árs einræðis-
vald.
Undir áframhaldandi kúgun gagn-
vart samtökum verkamanna, var
hann óþr.eytandi við að safna skjal-
legum sönnunargögnum um hin fas-
istisku morð og ofbeldisverk.
Þessi gögn hafði hann gert heyr-