Fróði - 01.09.1911, Síða 15

FRÓÐI.
11
en hefði einhver feröalangur veriö þarna staddur ineð slíka vél
og tekið mynd af prestinum og stúlkunni, er þau leiddust að
veggsvölunum, þá mundi sú mynd seljast nú fyrir jafnvægi sitt
í hinum skírasta gimsteini.
Á slíkri mynd mundi sjást: íbúðarhúsið, kirsiberjatréð, dá-
lítið af óræktaða landinu bak við húsið og þau Pére Beret, Alice
og Jean kryplingur í einni þvögu.
Væri sú mynd borin saman við mynd, er tekin væri af sama
blettinum nú, þá mundu menn fá ljósa hugmynd af ásigkouiu-
laginu, er þá var á þessum stöðvum, en sem ekki er hægt að
lýsa með orðum einum svo vel sé. En vér viljum ekki gera of
lítið úr mætti orðanna. Setjum svo, að vel æfður fregnriti hefði
verið staddur í Vincennes við Wabashfljótið í júnímánuði 1778
og vér hefðum nú sögusögn hans prentaða fyrir oss! Slíkt
inyndi skíra myndina að mun. En nú stendur svo illa á, að vér
höfum hvorki mynd né sögusögn við að styðjast. En samt sem
áður höfum vér þar beint fyrir augum vorum, kjólklædda klerk-
inn með stráhattinn, æskurjóðu, sterklegu stúlkuna í grófgerðu
fötunum og ljóta, litla krj'plinginn. Vér getum séð þau með
aftur augun. Undir handleiðslu og leiðsögn ímyndunaraflsins
höldum vér liðuga öld aftur í tíinann og sjáutn þá sýn, er bæði
er fögur og aðlaðandi, en um leið einkar einmanaleg.
Hvað var það, er teymdi menn frá gömlu löndunum, frá
borgum og bæjum ogvínviðnum annálaða í Frakk.landi til dæm-
is, og setti þá niður í óbygðum, meðal villidýra, enn þá viltari
Rauðskinna, í hrörlega bjálkakofa í stað skrauthýsanna, þar sem
þeir urðu daglega að þola alt það harðrétti, er jafnan fylgir land
nema lífinu?
Menn, svipaðir Gaspard Roussillon sjá ekki daglega sína
líka. Honum skal hér lýst að nokkru.
Hann var borinn og barnfæddur á Frakklandi, á bökkum
Rhonefljótsins, í nánd við Avignon. Ungur að aldri hélt hann
til Canada, og barst svo á straumi örlaganna í ýmsar áttir, þar
til hann að lokum gekk í heilagt hjónaband og settist að í virkis-
bænum Vincennes, er þá var eyðilegt smáþorp, er ekkert hafði
að bjóða nema prestaglamur og skiftiverzlun við Rauðskinna, en