Iðunn : nýr flokkur - 01.10.1925, Blaðsíða 21
IDUNN
Kristur eða Þór.
243
sé fyrir það, að sögur mínar eru verulegar sögur, að
þær hafa notið svo mikillar góðvildar hjá þjóð minni.
En mér hefir aldrei komið til hugar að verða sammála
þeim mönnum, sem vilja að sjálfsögðu einangra orðsins
list frá lífinu sjálfu. Eg lít svo á, sem listin eigi að vera
í þjónustu sannleikans, eins og höfundarnir sjá hann, og
styðja mennina í baráttu þeirra. Og með þá skoðun veit
eg, að eg er í góðum félagsskap.
En aðalefni ritgerðarinnar eftir S. N. er árás á þá
lífsskoðun, sem eg hefi haldið fram. S. N. reynir að
telja mönnum trú um að hún sé háskaleg. Og hann lýsir
annari lífsskoðun, sem hann telur áríðandi að komi í
staðinn. Eg geri ráð fyrir, að öllum þorra manna þyki
eðlilegt, að eg taki þá til máls, enda er mér kunnugt
um, að mjög margir búast við því.
II.
Aður en eg sný mér að fullu að ágreiníngnum út af
lífsskoðunum, ætla eg að láta mér nægja að benda á,
hvernig »krítíkin á Islandi«, öðru nafni Sigurður Nordal,
fer með þrjú atriði úr sögum niínum. Eg ætla að byrja
á því, sem minstu máli skiftir.
Um söguna »Alt af að tapa« segir haan meðal ann-
ars: »Og í sögulok kemur »fyrirgefningin« og hjálpar
til þess, að alt falli í ljúfa löð«. Nú er sannleikurinn sá,
eins og allir þeir vita, sem lesið hafa söguna — og mér
hefir skilist svo, sem það sé nokkurnveginn öll íslensk
þjóð, austan hafs og vestan — að þar gerist engin fyrir-
gefning — svo að S. N., með alla sína fyrirgefningar-
óbeit, hefði átt að geta verið ánægður.
Ólafur notar fyrirgefningar-skylduna, eins og hún
kemur fram í bæninni »faðir vor«, til þess að sefa reiði-
ofsann í unnustu sinni. Af því að hún er trúuð kona,