Iðunn : nýr flokkur - 01.12.1931, Síða 28

-338
Hugleiðingar um nýtt landnám.
IÐUNN
og skutlast á orðunum þingmannaleiðir;
menn drekka, menn borða, menn danza, menn ljúga,
menn deyða, menn lífga, menn ganga, menn fljúga,
og meyjanna biðja með maskínukrafti.“
Þannig sagðist honum Gabríel í gamanleiknum, og
dró hann ekkert af hlutunum. En undir það eins ótrú-
legur fanst mörgum boðskapur hinna sönnu agenta,
peirra, sem koinu hver af öðrum til að lofsyngja lands-
kostina vestra. Menn dussuðu viÖ og reyndu að gera
gys að ræðum þeirra; en þeim var alvara. Og þiegar
þeir komu ár eftir ár og sögðu hið sama, og fáir gátu
með rökum mótmælt þeim; og þegar bréf fóru að
berast að vestan frá innflytjendum, sem líkaði vistin
vel og staðfestu ræður agentanna, þá hófst straumiurinn
vestur. Vafalaust átti það nokkurn þátt í ferðahug
fólksins, að frá fornu fari lifðu hér í landi sagnirnar
um Leif hinn heppna og landfundi hans. Nú var Vín-
land hið góða endurfundið og stóð öllum opið. En
mestu oliu afleiðingar Öskjugossinsi 1875 og hallærið
um alt land, sem hófst eftir 1880. — Þá rak hver skips-
farmurinn annan af vesturförum. Og svo mikill varð út-
straumurinn, að ýmsum blöskraði og hugðu að landið
miyndi leggjasit í eyði.
Eftir 1890 fór aftur árferði að batna. Þá varð aftur
líf í landi og traust til þess fór að glæðast á ný. Þa
var margt ritað og rætt á móti AmerikuferÖum]. Hit-
lingur séra Jóns Bjárnasonar: „Island að blása upp“.
var lipurt ritaður og fróðlegur. Þótti mörgum trúlegt
margt, sem þar var skráð um það, hve land vort væri,
.orðið úr sér gengið frá því í fornöld. En þá kom Þor-
valdur Thoroddsen og ritaði röggsamlega á móti bæk-
lingnum og reif þær kenningar niður. Og svona varð
fleira til að kippa í taumana, eins og t. d. það, sem