Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1929, Síða 89

ÍÐUNN
Ur hugarheimum.
83
ekki það, sem þú vildir. Eða það var það, sem þú vildir,
en þú mistir það aftur. Afrek þín reyndust lítils virði.
Það, sem þú vildir bezt, var lagt út á versta veg.
Það, sem þú treystir á, varð þér að tjóni og tapi. Það,
sem þú væntir hjálpar af, varð að steinum á vegi þín-
um og að gráum hárum á höfði þér. Og svo hvað eftir
öðru, eins og skrifað stendur í öllum vísum bókum.
í þenna skóla gekk ég. Og ég lærði og lærði. Og
því meira sem ég lærði, því minna vissi ég.
Undarlegt er það að koma yfir um — á bak við
sjónhverfinguna miklu — og sjá, að alt er öðru vísi,
frá þeirri hlið skoðað. Þá segir þú við sjálfan þig: Lífið
er lygi. Og þú stendur ráðþrota og starir á þessa him-
inbláu veröld, sem er svo saklaus að útliti. Og þér
skilst að lokum það, að alt er þér óskiljanlegt. Og þú
spyr: Til hvers geng ég hér eins og fífl?
En þú sleppur ekki með það. Útlærður ertu ekki, fyr
en þú greinir sannleikann gegnum hulu lyginnar — fyr
en þú hefir starað þig hálfblindan niður í hyldýpi mein-
ingarleysunnar og meiningin lykst upp fyrir þér — eins
og tindrandi auga — frá botni djúpsins.
En leiðin þangað er löng. —
Einn góðan veðurdag nam ég staðar, ráðþrota og
mæddur, og leit yfir farinn veg. Það var víst frá þeim
degi, að hár mitt tók að grána. Því skelfingin greip mig
og hélt mér heljartökum. Lengi. Eg horfðist í augu við bitran
veruleikann og varð að viðurkenna fyrir sjálfum mér:
Vissulega, nú ertu orðinn gamall. Og lífinu er eytt og spilt.
Segðu mér eitt, karl minn: Hvernig hefir þú farið með það?
Ekkert svar.
Ég reyndi að láta sefast, svo sem mér var unt. Og
ég hughreysti sjálfan mig, eins og við gerum öll, þegar
svo ber undir.
En þessi er huggun mannsins, þegar hann hefir farið
villur vegar, eytt,æfi sinni til einskis og vaknar í skelf-
ingu og kvöl: Ég vil vitna fyrir bræðrum mínum —
svo hugsar hann — fyrir hinum yngri bræðrum mínum
og aðvara þá, svo þeir komi ekki í þenna sama kvala-
stað. Þá hefi ég þó ekki lifað alveg til einskis. Og ef