Kirkjuritið - 01.07.1937, Blaðsíða 31

KirkjuritiS. Myndunarsaga Samstofna guSspj. 269
Um dæmisögur Jesú sérstaklega má þess geta, að enn
auðveldara var að muna þær og færa í letur fyrir það,
að Jesús valdi þeim þann búning, sem þá tiðkaðist á
alþýðusögum og hlýddi ákveðnum lögum.
Þegar nú alls þessa er gætt, og jafnframt tekið tillit
til þess, að það var píslarsagan og orð Jesú, sem kristnir
menn mátu mest — þá verður það ekki of djörf álykt-
un, að um árið 50 liafi verið til söfn af orðum Jesú víðs-
vegar meðal frumkristninnar. Þau liafa þá vísast ekki
enn verið orðin stór. En eftir þann tíma stækka þau.
Smásöfn eru feld saman í önnur stærri. Dæmisögur eru
flokkaðar saman. Ræðuheimildir myndast.
„Dæmin“.
Þótt frumkristnin hafi metið meir að safna orðuin
Jesú en sögum um hann, þá er þess að gæta, að sumar
sögurnar standa í nánasta sambandi við orð lians. Þær
eru stutlar, fáorðar og gagnorðar, og liver um sig óskor-
uð heild. Efni þeirra er sagt í sem fæstum orðum að
auðið er, unz kemur að því, er mestu skiftir, orðum
Jesú sjálfs. Hitt alt er eins og umgerð um þau, eða inn-
gangur að þeim. Til dæmis og skýringar vil ég fara
með eina slíka sögu, í Mark. 2, 16 nn:
„Og er fræðimennirnir af flokki Faríseanna sáu, að
hann sanmeytti syndurum og tollheimtumönnum, sögðu
þeir við lærisveina hans: Hann etur og drekkur með
tollheimtumönnum og syndurum. Og er Jesús heyrði
það, segir hann við þá: „Ekki þurfa heilbrigðir læknis
við, heldur þeir, sem sjúkir eru; eg er ekki kominn að
kalla réttláta, heldur synduga“.
Engin viðleitni er á því að lýsa persónunum, sem
nefndar eru, né kringumstæðunum, heldur lýkur sög-
nnni jafnskjótt sem Jesús hefir talað orðin. 1 þessu
formi hafa mótast ýmsar elztu frásögurnar um Jesú.
Þær eru dæmi (paradigma), sögð til þess að varpa
skýru ljósi yfir persónu hans og fagnaðarerindi. Þær