Kirkjuritið - 01.07.1937, Blaðsíða 44
282
Prestastefnan.
Kirkjuritið.
hina íslenzku þjóðkirkju", sem að visu hefir fengið nokkurt
vald varðandi „innri mál“ kirkjunnar (þó takmarkað að því
leyti sem það vald er hundið við „samþykki prestastefnunnar")
og ráðgjafaratkvæði um önnur mál, sem borin verði upp fyrir
ráðinu af löggjafarvaldinu, — en er að öðru leyti líkast væng-
brotnum fugli, þar sem ekki er ráðinu jafnframt séð fyrir nægi-
legu fé til framkvæmda nauðsynlegustu áhugamálunum, sem
því eru á vald gefin.
Alt að einu hefir sú breyting orðið á prestastefnuhaldinu, án
allrar íhlutunar löggjafarvaldsins, að prestastefnan er nú sótt
af prestum víðsvegar af landinu og þau 20 ár, sem ég hefi verið
í biskupssæti, aldrei verið ástæða til að kvarta yfir lélegri
fundarsókn. Þetta er hvorki mér né neinum einstökum manni
að þakka, heldur vaknandi stéttarmeðvitund hjá prestum vor-
um. En það er áreiðanlega fyrst og freinst Prestafélag íslands,
sem ber heiðurinn og þakkirnar fyrir að stéttarineðvitundin
er vöknuð ínnan prestastéttar vorrar og með henni skilningur-
inn á því, að hér liggi fyrir sameiginleg áhugamál, sem ekki fái
framgang nema prestarnir sem stétt standi á bak við. En þetta
er því mikilvægara á nálægum tímum, sem öll aðstaða kirkj-
unnar sem „institutionar" er erfiðari en verið hefir um fjölda
alda.
Blöðin, sem við lesum daglega, segja oss frá erfiðri aðstöðu
kirkjunnar úti í löndum. Vér höfum séð þar, hvernig kirkjunni
hefir verið með öllu vísað úr landi hjá „kristinni þjóð“, sem
að tölu einstaklinganna nær 100 miljónum. Og vér sjáum um
þessar mundir, hvernig af rikisvaldinu er sorfið að kirkju
einnar hinnar viðurkendustu menningarþjóðar álfu vorrar, þar
sem er hin þýzka kirkja. Þar er af alefli unnið að því að gera
hina þýzku kirkju að einum hluta hinnar „nationa!istisku“
ríkisbyggingar Hitlers, svo að reynt er að gera hina miklu
trúarsetningu þeirrar byggingar: Til er aðeins einn Guð og
hann þýzkur, og Hitler spámaður hans“ — að trúarsetningu
hinnar þýzku kirkju. Og svo er víða um heim farið niðrandi
orðum um kirkjuna og reynt að koma óorði á hana ekki aðeins
meðal andstæðinga, heldur og meðal þeirra, sem telja sig henni
fylgjandi. Menn tala fullum fetum um syndir kirkjunnar og yfir-
sjónir og kenna henni um margt það, er miður þykir fara í
félagslifi manna og í sambúð þjóðanna. Menn tala um „gjald-
þrot“ kirkjunnar og getuleysi til að ráða fram úr vandamál-
um vorra tíma af ýmsu tæi. Er þetta því óskiljanlegra
tal í munni þeirra, sem hyggjast bera framtíðarhag kirkj-
unnar fyrir brjósti, sem þeir með því að klifa á þessu