Kirkjuritið - 01.12.1946, Síða 46

310
Sýn Vasils.
Nóv.-Des.
legu myndir, og hjá honum vaknaði óljós löngun til að vita,
hverra æfivegur viki að þessum punkt. Voru þetta hermannagrafir?
Eða grafir kvenna? Eða ef til vill grafir lítilla barna, lítilla barna,
sem hefðu dáið úr hungri og kulda? Síðan stríðið hófst höfðu svo
mörg börn dáið úr hungri og kulda.
Eins og leiftur snart sú hugsun Yasil, að krossarnir væru úr',
viði .... þungum viði. Hafði hann ekki verið sendur út í nátt-
myrkrið til að finna við?
Eins og maður einblínir á fjársjóð, fundinn er minnst varir og
dirfist ekki að snerta hann, þa.nnig hreyfði Vasil sig ekki úr spor-
unum frammi fyrir krossunum þremur. Viðurinn hafði snortið hann
eins og töfrasproti. Hann þorði ekki að snerta þá, en vildi þó
elski halda áfram.
Ogurleg freisting vaknaði í sál hans: Hví þá ekki rífa upp
einn af þessum krossum og bera hann burt til þess að glæða
deyjandi bálið, sem hann hafði skilið við. Hinir dauðu eru dauð-
ir, þegar öllu er á botninn hvolft. Þeir hvíla svo í fasta svefni, að
þeir geta ekki heyrt það, sem gerist yfir höfðum þeirra. Guði sé
lof, að þeir sofa svo fast, því að hverjum gæti að öðrum kosti
komið annað eins til hugar.
Hann steig fáeinum skrefum nær og lagði hönd sína á fyrsta
krossinn. I sama vetfangi reis hugur hans öndverður gegn þessu
af innsta grunni. — Nei, annað eins athæfi væri helgispjöll. Dán-
um ber heiður, jafnvel fremur en lifendum. Annað eins athæfi
myndu vissulega bæði Guð og menn fyrirdæma. Þeir dánu geta
ekki varið sig. Hver þeirra er á valdi þess,/er fram hjá fer — þess
vegna verður að heiðra gröf eins og altarisþrep í kirkju ..........
Það væri sannarlega ógjörningur að leggja hendur á krossinn
hans, seinasta kærleiksvottinn, sem honum hafði verið sýndur á
jörðu.
En þá vaknaði freistingin aftur í sál Vasils: Þeir dauðu eru
dauðir. Þjáningar þeirra Iiðnar hjá. En þarna yfir frá eru menn
helkaldir af eldiviðarskorti, góðir drengir að skyldustörfum. Vissu-
lega væri betra að ræna dauða en láta lifendur deyja — hrausta
hermenn við vörn lands sins. Ef þeir dánu mættu mæla, myndu
þeir hrópa til hans, að hann skyldi taka krossana þeirra — alla
krossana þeirra til þess að ylja verjendum landsins — ylja her-
inönnunum hraustu, sem væru að sálast úr kulda.
Vasil þreif í skyndi í fyrsta krossinn og reyndi að rífa hann
upp úr frosnum sverðinum .... Krossinn þybbaðist við — eins
og tré með djúpum rótum — eins og lifandi vera, sem ver helg1-
an blett. En Vasil hljóp kapp í kinn. Mótspyrnan vakti í honum