Kirkjuritið


Kirkjuritið - 01.01.1949, Blaðsíða 59

Kirkjuritið - 01.01.1949, Blaðsíða 59
UM KIRKJUAGANN 57 legar athafnir geti farið virðulega fram og til þess að úr- skurða, hver sé rétt kenning. Því lyklavaldið að binda og leysa er falið sérhverjum kristnum manni. En vegna þessa umboðs síns er presturinn leiðtogi safnaðarins. Einu sinni hefir það komið fyrir hér á landi, að maður hafi verið settur í hið meira bann af biskupi sínum í lút- erskum sið. Var þá að öllu farið að gildandi lögum. Árið 1700 fór Gísli bóndi Ólafsson á Rauðalæk í Rang- árvallasýslu að afrækja altarissakramentið. Var það frek- legt brot á kirkjusiðum, svo 1711 fær hann sýslumanns- áminningu, sem hrífur ekki. Valdsmenn og kirkjunnar þjónar eru svo ráðalausir, að það er fyrst 1724, sem það ráð er tekið, að setja hann út af sakramentinu, en 1726 flytur sýslumaðurinn í Árnesþingi hann nauðugan til Al- þingis. Þar skipaðist svo málum, að hann var úr banni ieystur, en strax og heim kom hélt hann áfram í sömu forherðingunni. Það var engin furða, að Finnur biskup Jónsson skyldi nefna hann „inveteratæ contumaciæ rusti- cus“ í kirkjusögu sinni. Þar sem Fræða-Gísli, en svo var viðumefni hans, og gæti það gefið tilefni til ýmissa getgátna, skipaðist ekki við, bannfærði Jón Árnason biskup hann þeirra stærri bann- færingu 1728. Var hann „yfirgefinn til holdsins fordjörf- Uflar í Satans hendur.“ (1. Kor. 5, 5.—10., Matt. 18, 17.). En hvernig stóð á því, að biskup í lútersk-evangeliskum sið skyldi geta unnið þetta verk? Svo einkennilega vill til, að Kirkjuskipanin 2. sept. 1537, II. kap. gerir einmitt ráð fyrir, að hægt sé að beita hinni meiri bannfæringu, þótt hún hins vegar staðfesti m. a. Ágsborgartrúarjátninguna sem trúarjátning. Hin norska kirkjuskipan Kristjáns 4. 2. júlí 1607, sem var lögleidd hér á landi, að því er sumir telja, með tilskipun 29. nóv. 1622, gerir ráð fyrir hinu sama í II. 10. Þar að auki hafði Helgisiðabókin inni að halda ákvæði um aðferðina við bannfæringarathöfnina. Norsku lög Kristjáns 5. höfðu einnig ákvæði þessu aðlút- andi í 2. bók, 9. kap., en gildi þeirra laga var vafasamt
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84

x

Kirkjuritið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Kirkjuritið
https://timarit.is/publication/443

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.