Kirkjuritið - 01.04.1954, Blaðsíða 26

168
KIRKJURITIÐ
sira Ólafur kynnist siðbótarstefnunni og þá virðist hann kom-
ast undir áhrifavald Pétm-s Palladíusar Sjálandsbiskups, harð-
duglegs og viturs manns. Og Palladíus getur hans lofsamlega
í Fræðabréfi sínu til fslendinga árið 1546. Nú togast öflin á
um sira Ólaf. Hann léði herra Jóni fylgi sitt í Bjarnanessreið
1547, yfirgangs- og ofstopaverk, en nokkru síðar fara að ber-
ast ljótar sögur af sira Ólafi. Þær segja, að hann prédiki gegn
ákalli helgra manna og öðru, er siðum kaþólskra manna heyrir
til. Og Jón biskup getur eigi annað en stefnt honum fyrir
prestastefnu til andsvara. En svo er sagt, að sira Ólafur hafi
þá afsakað sig og herra Jón lofað Guð fyrir, að slíkur maður
væri saklaus. Síðan eigi kvittur þessi að hafa gosið upp á ný,
og segja sumir, að sira Ólafi hafi þá verið stefnt fyrir presta-
stefnu á Hrafnagili, en aðrir, að Jón biskup hafi farið með
12 presta heim í Laufás og dæmt sira Ólaf af embætti og
andlegri stétt, en sira Ólafur fært fram skriflega vörn sam-
kvæmt kenningu Lúters. Að gengnum dóminum á sira Ólafur
að hafa verið færður úr prestsskrúða símnn til tákns um, að
hann væri afhelgaður vígslu sinni, og hrundið út úr kirkj-
unni, og festist fótur hans í dyragættinni og laskaðist svo, að
hann bar þess menjar til dauðadags. Þetta síðastnefnda atriði
hefir verið véfengt, en engin er ástæða til þess, sé sagan að
öðru leyti sönn.
Nú varð sira Ólafur að forða sér hið bráðasta og fór við
annan mann suður í fjöll í námunda við Vatnahjallaveg og
leyndist þar, þangað til menn riðu til þings. Beið hann þar
Þorleifs Grímssonar á Möðruvöllum og varð honum samferða
suður, fékk þar skiprúm og sigldi á konungsfund. Hefir hann
þar kunnað frá mörgu að segja. Mxm þetta hafa verið um
vorið 1550. Því að þá um vorið ritaði Pétur Palladíus Jóni
biskupi og skoraði á hann að taka sér aðstoðarmann og senda
utan til vígslu, t. d. sira Ólaf Hjaltason eða sira Sigurð son sinn.
Eftir þessu ætti sira Ólafur að vera ókominn utan, en hinn 10.
ágúst sama ár er hann nefndur landhlaupi.
Þessar síðustu frásagnir hafa ekki nema að mjög litlu leyti
stuðning í samtíða skjölum, og er vert að benda á, að í júní-
mánuði 1549 var hann sannanlega í fylgd með sira Sigurði
á Grenjaðarstað og fleirmn á ferðalagi rnn Suðurland og kom
þá við á Breiðabólsstað í Fljótshlíð og í Næfurholti. Því ættu