Kirkjuritið - 01.04.1954, Blaðsíða 23

HERRA ÓLAFUR HJALTASON
165
prestur í Miklagarði, á Grund og á Hrafnagili 18 vetra, en
þeir Ólafur voru samtíma. Fyrstu árin i lúterskum sið finmrni
vér sams konar dæmi. Ólafur biskup Hjaltason vígir sira
Einar Sigurðsson til prests 18 vetra, líklega árið 1557, eftir
fjögurra ára nám í Hólaskóla, og Guðbrand Þorláksson vígði
herta Ólafur árið 1560, en þá var herra Guðbrandur 18 vetra.
Astæðan fyrir þessum frávikum virðist einfaldlega vera sú,
að mikill er þá prestaskortur. Á efri dögum Gottskálks er
þetta afleiðing síðari plágunnar og mannfellisins árin 1495—
1496, en á dögum Ólafs bæði afleiðing plágunnar, því að enn
ar þjóðin ekki fyllilega búin að rétta við, og afleiðing bylt-
lrigar hins nýja siðar. Ennfremur má á það benda, að í sex
skjölum frá árinu 1522 er Ólafur Hjaltason og nefndur prest-
Ur5 og skortir þó enn á aldurinn.
Staðreyndir þær, sem hér hafa verið taldar, sanna ummæli
Sjávarborgarannáls, að herra Ólafur hafi alizt upp á Hólum
n®r til 20 ára, og að sama brunni ber ummæli Jóns Þorkels-
sonar í Specimen Islandiæ non barbaræ.
Nú verða fyrir oss fyrstu flækjurnar í sögu herra Ólafs,
sem greiða verður úr með gætni. Heimildir stangast á, þar
Sern í sumum segir, að hann hafi verið við nám í Björgvin í
Sex ár, aðrar segja í Hamborg, og lært þar latínu, sem hann
siðarmeir eigi að hafa gleymt að nokkru. Svo eigi hann jafn-
Vel að hafa verið prestur í Vesturhópshólum á sama tíma,
en ytra eigi hann að hafa lært þá reformeruðu religion.
Skarðsárannáll segir, að Ólafur Hjaltason hafi tekið prests-
Vlgslu af Jóni Arasyni, en það ætti þá að hafa gjörzt eftir
rmn 7. sept. 1524, vígsludag herra Jóns, sem kæmi prýðilega
leim við aldur sira Ólafs. En hvernig má koma því heim
Vlð skjölin 9 frá 1517 og 1522, þar sem um sama manninn
ræðir?
En einnig má spyrja á þessa leið: Hvenær fór hann í náms-
orma, og hvenær hélt hann Vesturhópshóla? Ytra kynni
hann að vera árin 1517—22, en þau verða ekki fleiri en tæp-
le§>a fimm. Hins vegar hefir hann með fullkominni vissu
' er’ð prestur að Vesturhópshólum, þar sem hans eigin orð
Uln það eru hermd í vitnisburði frá árinu 1595.
1 Prestatali Bókmenntafélagsins segir, að herra Ólafur hafi
Verið prestur að Vesturhópshólum frá árinu 1520 til ársins