Jörð - 01.07.1944, Blaðsíða 41

í frumleik og' glöggleika orðanna, heldur engu síður í ljósri
orðaröð, óbundinni iieilsteyptri setningaskipun, þar sem
liver þugsun er sögð öll í senn, en ekki fleyguð með at-
liugasemdum og viðaukum aukasetninga. I hvert sinn,
þegar erlendar málsskemmdir sækja á tunguna, ber fyrst
á því, að spellvirkjar málsins þvæla setningar og brjála
orðaröð, verða langorðir málrófsmenn. „Munkamærðin“
var alkunn. Spjöll munkanna, og síðar ýmissa lærðra
manna á fornmálinu, var fyrst og fremst fólgiiv í mærðar-
þvælunni. Stíll Magnúsar Stephensen og félaga hans var
alkunnur, og' höfuðeinkenni bans hið sama.
Nú er enn hið sama uppi á teningnum. Hinir nýju spell-
virkjar læða mærðarþvælunni æ meir inn í ritmálið.
Þýðendur vilja þýða orðrétt, hæla sér af því að halda hin-
um erlenda „stí 1“, hve fjarlægursem hann er íslenzku máli.
Þetta er smitandi óvenja, nokkurskonar tízka að verða og
aldrei á hana deilt. Allar ádeilur hafa beinzt að orðunum
sjálfum, en ekki að sambandi þeirra. Jafnvel ýmsir, sem
ekki þykjast mega sjá orð af erlendri rót í málinu, hirða
lítt um, þótt orðaröð sé þýzk eða ensk fremur en íslenzk.
Ég mun hér á eftir nefna dæmi um málskemmdir al'
liessu lagi. Býst ég við, að höfundar rita, sem ég nefni,
bregðisl reiðir við og telji á sig ráðizt. En hér ræður til-
viljun. Ég' fletti aðeins upp í bókum, sem liendi eru nærri,
og læt auðnu ráða um dæmin, því að mörg liundruð eða
þúsundir finnast lík í bókmenntum síðustu ára.
Niðurlag næst.
NORÐLENZKUR ALMÚGAMAÐUR
kvað nýlega við búðarslúlku í Reykjavík ni. a.:
' ndi veilir ástin há,
°ft þó valdi þrautum.
Hún er leiðarljósið á
lifsins þyrnibrautum.
Ástin varma yndi ljær,
ástin hvarmaljósin þvær,
ástin bjarma elur skær,
ástin harma rekur fjær.
ástin græðir andans mein,
ástin bræðir klakann.
Ástin fæðir yndi hrein,
ástina glæðir stakan,
JÖRÐ
183