Nýjar kvöldvökur - 01.07.1935, Blaðsíða 48

Bókmenntir.
Guðmundur Guðmundsson: Ljóða-
safn I—III. Reykjavík 1934.
Allii' ljóðavinir munu fagna því, að
ísafoldarprentsmiða h.f. hefir gefið út
nýja smekklega heildarútgáfu af ljóðum
Guðmundar Guðmundssonar í þrem bind-
um. Áður var margt af ljóðum hans fyr-
ir löngu uppselt og algerlega ófáanlegt,
svo sem fyi'stu ljóðaflokkamir: Hafsins
böm, Sigrún i Hvanmxi, Daggperlur,
Sti'engleikax-, Gígjan o. fl. En éinmitt i
þessum kvæðaflokkum var margt þeirra
Ijóða, sem vinsælust hafa orðið meðal al-
þýðu manna og sungist hafa inn í þjóð-
ina.
Guðmundur Guðmundsson vei'ður að
vísu aldrei talinn með mestu skáldmn
þjóðar vori-ar. Til þess skox-tir hann and-
lega dýpt, hugsaixaskýi'leik og tilþrif efix-
isiixs. En hann er ljóðrænn með afbrigð-
um, svo að hann stappar íxær því að vera
tónskáld en ljóðskáld og svo nxikill foi-rn-
snillingur og smekkvís í orðavali, þar
senx honum tekst bezt, að ekki nenxa fá-
ir staixda honunx á sporði. Kemur þetta
m. a. glöggt fram í ljóðaþýðiixgunx hans,
sem margar eru nxeð ágætunx, svo að stór
gi'óði er að í íslenzkum bókmenntum, t.
d. þýðingin á Locksley Höll Alfred fen-
nyson’s og Ástai'þrá eftir August Sirind-
berg o. m. fl. Það er ekki svo að skilja,
að nxöi'g ágætiskvæði finnist ekki í bók-
um Guðmundar og þess má sjá glögg
merki, að Ixonum var alltaf að fara fram.
Kvæði eins og Flosi og Hildigunnur,
Glámsaugun og ýms kvæði í Ljósaskipti
og Friður á jörðu eru hin prýðilegustu.
Eix einmitt í þessu síðast talda ljóða-
flokki má þó sjá það, að honum verður
ekki alltaf eins mikið úr yrkisefnum sín-
imi og fyrir honum virðist hafa vakað.
Efnið rennur út um greiparnar og hugs-
unin verður stundum óljós. Kemur þetta
ef til vill að íxokki'u leyti til af þvi, að
haixn gerðist dulhyggjumaður mikill á
seimxi árunx og kvæði hans litast því af
trúai'legum di'aumórum.
1 kvæðinu Valkyi'jan kemur fi’anx í
semx styi'kur Guðmuixdar og veikleiki:
>Eg sá hana í draumi sem valkyrju um
vindbólstra ríða.
und veglegum gullhjálmi keyrði hún
gangvarann fríða.
Um biksvai-tan nátthimin bragandi
ljósstraumar flóðu
á brynhringa skínandi stjarnljósin ísköldu
glóðu«.
Kvæðið er glæsilegt að orðavali og.
bregður upp ógleymanlegri mynd. Það
er eins og tælaixdi óráðssýn, sem hrífur
hugann og ínxyndunaraflið heljartökum,
vegna sinna ferlegu lita, en hefir þó enga
verulega dýpri merkiixg, eða skáldinu
mistekst nx. k. algerlega að draga hana
fram. Það er ef til vill heldur ekki hlut-
verk þess. Myndiix er di'egin svo skýi’t,
að hún er ósvikinn skáldskapur, þi'átt
fyrir það. Aimars yrkir Guðmuixdur meir
á hinum blíðari nótum. Hann er ljóðsvan-
urinn, senx svífur um bláloftin, leitandi
að sunxri og sól og síþyrstur í hiixa j'fir-
náttúrlegu fegurð. Hann bendir á haxxa
þegar:
»Skelfur í blíðviðri blómlyng og víðir
bláloftið hvelfist við mjallskýja drög«
og haixn leitast við að skapa hana inn í
líf þjóðanna með því að hylla friðarins
guð með siixni ómþýðu höi'pu. Og þessi