Sjómannadagsblaðið - 07.06.1942, Blaðsíða 21
\
JÖMAi
BLAÐI
IADA
ÚTG.: SJÓMANNADAGSRÁÐIÐ
REYKJAVÍK — 7. JÚNÍ 1942
Fr. Halldórsson:
Á V A R P
Úr atlotadjúpum liins daglega lífs
menn draga sinn skapgerðaróð.
E. Ben.
Sjómannadeginum hefir meðal annars verið
valið það hlutverk, að auka skilning manna al-
mennt á lífslcjörum sjómannastéttarinnar og
afla henni þess álits, sem hún raunverulega á
kröfu til. Hann vill uppræta hjá þjóðinni þann
rótgróna misskilning, að við sjóinn og sjólífið sé
í siðferðilegum efnum og menningarlegum
tengdur annar „mórall“ og óæðri en sá, er gilt
hefir og gilda skal hjá öðrum þegnum þjóðfé-
lagsins. Hann vill útrýma þeim hugmyndum
m.anna um eðliseinkenni sjómanna, að þeir séu
fjöllyndari og reikulli en aðrir þegnar þjóðfé-
lagsins og öðrum fremur djarftækir á þær lysti-
semdir þessa heims, sem helzt bera vott um
menningarskort og vanmat á „fornum dyggð-
um“.
Þeir, sem slíkar ásakanir bera sjómönnunum
á brýn, ættu að kynna sér noklcru nánar hin sér-
stæðu lífslcjör þeirra, áður en felldir eru í þess-
um efnum harðir áfellisdómar.
Sjómennirnir eiga ekki kost á því, eins og
aðrir þegnar þjóðfélagsins, að dvelja í tóm-
stundum sínum að staðaldri í návist hjartfólg-
inna ástvina innan vébanda hamingjuríks heim-
ilislífs. Þörfum sjómanna í þessum efnum hafa
nútímaþjóðfélög talið eðlilegast að fullnægja
á þann hátt, að fjölga sem mest alls konar knæp-
um og vínsölustöðum, þar sem. helzt er von sjó-
mannanna.
Skyldi ekki einmitt liggja í þessum ráðstöf-
unum ein meginorsölc þess, að þeim hættir
stundum við, sjómönnunum, að dreifa ömur-
leik sínum og umkomuleysi á annan hátt en
þann, sem hinir ströngu siðferðispostular telja
rétt og skylt.
Það er eðlilegt og mannlegt, að sjómennina
langi til þess, eins og aðra, að létti sér upp, þegar
að landi er komið, eftir langa og harða útivist,
þar sem oft var háð svo dögum slcipti þrotlaus
barátta við hamfarir náttúruaflanna. Með þ að
í huga og þau skilyrði jafnframt, sem þeim eru
sköpuð til að uppfylla þær eðlilegu kröfur, ættu
menn að bera upp fyrir sér og svara í einlægni
spurningu Jakobs Thorarensen í einu af hinum
snjöllu kvæðum hans:
Kunnið þið við að kalla „svín“
kappana, er lentu í svona þófi,
þótt þeir um kvöldið kysstu í hófi
kvenfólk og dryklcju brennivín,
þegar úr brims og kafalds-kófi
komu þeir snöggvast heim til sín?
Og svo er ennþá eitt að lokum, sem vert er að
íhuga sérstaklega, með tilliti til sérstöðu þeirr-
ar, sem sjómönnum er sköpuð, vegna ástands
þess, er nú ríkir í heiminum.
íslenzkir sjómenn hafa eimr þeirra manna,
sem land þetta byggja, verið til þess knúnir,
vegna starfs síns, að dvelja langdvölum á sjálf-
um styrjaldarvettvangnum, síðan stríðið hófst.
I þriggja ára baráttu sinni á þessum ömurlegu
vigstöðvum hefir fjöldi þeirra látið lífið.
Yfir engum heimilum á íslandi hafa slcuggar