Sjómannadagsblaðið - 07.06.1942, Blaðsíða 38

18
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
Hallgrímur Jónsson:
Öryggi sjávarútvegsins umfram allt
Það kann að þykja nokkuð mótsagnakönnt,
þegar því er haldið fram af sjómönnum, að nú
beri sérstaka nauðsyn til að leggja fé í trygg-
ingarsjóði fyrir sjávarútveginn. Útvegurinn er
nú reKinn með meira kappi en áður, og arður
af rekstrinum jafnvel meiri en nokkru sinni
fyrr. En málið er ofur einfalt. í fyrsta lagi er
það, að hinn reikningslegi hagnaður, sem nú
fellur til, stafar af óeðlilega háu verðlagi er-
lendis, sem íslendingar hafa enga möguleika til
að viðhalda, þegar stríðinu lýkur.
I öðru lagi: Vegna verðbólgunnar verður
ómögulegt að fella útgerðarkostnaðinn eins ört
og verðið fellur á útflutningsvörunum.
í þriðja lagi: Veiðiskipum fækkar nú stór-
um, og vegna verðbólgunnar eru viðgerðir
minni almennt og viðhald lakara, einkum á
ilis fyrir aldraða sjómenn. Verður það ekki
metnaðarmál stéttarinnar að sjá slíkt heimili
rísa í fögru og friðsælu umhverfi innan fárra
ára. Undirbúningur er hafinn að byggingu veg-
legs skólaseturs, þar sem allar starfsgreinir sjó-
manna afla sér undirbúnings og fræðslu undir
lífsstarf sitt. Slík stofnun á að vera svo full-
komin og vel að henni búið, að fiski- og far-
mannaþjóðin íslenzka geti sagt með sönnu, að
aðrar þjóðir, þótt stærri séu, búi ekki betur að
fræðslu sjómanna sinna.
Fyrir sameiginlegt átak sjómannastéttarinn-
ar er mál þetta komið á nokkurt skrið.
Slysavarnir — öryggisútbúnaður skipa —
aukinn skipakostur og allt, sem lýtur að fram-
förum á sviði tækninnar við siglingar, fiskveið-
ar, öryggistækjum á sjó og landi o. s. frv., eru
sameiginleg mál sjómanna.
Enginn skyldi skilja orð mín svo, að hin ein-
stöku stéttarfélög geti ekki og eigi ekki að
starfa að sínum sérmálum eftir sem áður. Tog-
streitan við atvinnurekendur um kaup og kjör
verður ávallt til staðar, svo lengi sem til eru
stóru skipunum, en fyrir stríð. Endurnýjun
þeirra er og óframkvæmanleg eins og stendur.
Allt ber því að sama brunni. Flotinn rýrnar og
gengur úr sér.
Það hefir verið marg sannað, enda augljóst
mál, að varasjóðir og hinir svokölluðu nýbygg-
ingarsjóðir útvegsins eru ófullnægjandi, vegna
hinnar gegndarlausu verðhækkunar á öllum
hlutum. Fyrningar-afskriftir, sem á friðartím-
um eru góðar og gildar taldar, fá nú ekki stað-
ist. Til þess að vel sé, verður að gera fleiri ör-
yggisráðstafanir en stofnun áðurnefndra ný-
byggingarsjóða. Það verður að geyma á örugg-
um stað meira fé handa útveginum til vondu
áranna en gildandi skattalög heimila.
Þetta er svo fjarri því, að vera nokkur fórn
fyrir ríkissjóðinn. Það er þvert á móti hin hag-
launþegar annarsvegar og atvinnurekendur
hinsvegar. Viðhorf hinna ýmsu starfsgreina
stéttarinnar er ennþá ærið mismunandi til þess-
ara mála, og því erfiðleikum bundið að skapa
órjúfandi samstarf í þeim málum. Svo er einnig
um skoðanir einstaklingsins til þjóðmálanna
yfirleitt. Sjómenn hljóta því að skipa sér þar
í stjórnmálaflokk, þar sem lífsskoðun og hags-
munir falla saman. Að stofna til stéttarflokks
sjómanna - stjórnmálalegs eðlis mundi ekki ná
tilgangi sínum til framgangs þeim málum, sem
stéttina varða mestu, enda eru sjómenn sem
aðrar stéttir þjóðfélagsins ósammála innbyrðis
um stefnur í þjóðfélagsmálum, viðhorf til dæg-
urmála og mat á stjórnmálaleiðtogum.
Ég hefi hér að framan bent á, hvernig sam-
starf í ýmsum málum hefir borið árangur, og
ég þykist þess fullviss, að þetta samstarf á í ná-
inni framtíð eftir að ná meiri þroska og skiln-
ingi manna en ennþá er orðið. Sjómannadag-
urinn er meðal annars til þess stofnaður, að
glæða þennan samstarfshug, án þess að stjórn-
málastefnum sé að þarflausu blandað þar inn í. •