Sjómannadagsblaðið - 07.06.1942, Blaðsíða 61
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
41
Porvarður Björnsson:
Kappróður Sjómannadagsins 1941
Að þessu sinni voru hinir nýju og rennilegu
bátar Sjómannadagsins teknir í notkun í fyrsta
skipti. Mátti ekki tæpara standa að þeir væru
allir tilbúnir, því að síðasti báturinn hljóp af
stokknum sama morguninn og róðurinn fór
fram.
Æfingatími var því mjög stuttur og má bú-
ast við, að menn hafi ekki náð því áralagi á bát-
unum, er bezt átti við þá, og hafi árangur því
ekki orðið svo góður sem gera hefði mátt ráð
fyrir, þegar borið er saman við róður undan-
farinna ára, er róið var á stórum og þungum
björgunarbátum. Stytzti róðrartími á þeim var
um 41/2 mínúta á 750 metra vegalengd, er sam-
svarar um 6 mín. á 1000 metrum, eins og nú
var róið. Stytzti róðrartími var nú 4 mín. 54,8
sek.
hljóp af sér alla sjói, og aldrei fengum við
nein áföll.
Þannig komumst við undir svonefnda Breið-
hólma, utan til á Elliðaey. En það var með
hörkumunum,að við drógum upp höfnina, í lend-
inguna, sem þó er stuttur vegur, með því móti,
að ég varð ætíð að léggja út á það borðið, sem
að sló og standa í stampaustri þess á milli, því
að þá var báturinn kominn í miðjar snældur
eftir nokkurra mínútna hlé.
Lentum við á þennan hátt farsællega í Elliða-
ey, og kvað Magnús gamli, sem þá var bóndi
þar, svo að orði, að hann hefði aldrei séð bát
koma að eyjunni í þvílíku veðri.
Þarna lágum við hríðfastir til laugardags, er
loks gerði fært veður, en það var á mánudag er
við hleyptum.
Magnús og synir hans gerðu svo vel við bát-
inn, að aldrei var um bætt síðar, á meðan við
áttum hann.
Nú víkur sögunni vestur í Oddbjarnarsker.
Þar töldu allir okkur af, og svo sannfærðir
voru menn um það, að ýmsir sáu okkur á róli,
fleiri og færri.
Áður hafði aðeins verið keppt um einn verð-
launagrip, Fiskimanninn, er Morgunblaðið gaf
til slíkrar keppni. En á Sjómannadaginn 1940
afhenti hr. stórkaupmaður Gísli Johnsen annan
verðlaunagrip, er mótorskip skyldu eingöngu
keppa um. Gefandi hans var framkvæmdastjóri
June-Munktells mótorverksmiðjunnar sænsku,
og var keppt um hann nú í fyrsta skipti. Er
þetta allstór bikar, skorinn úr birki og hinn
vandaðisti að útliti og frágangi. Þar sem um
þennan grip geta aðeins keppt skipshafnir af
mótorskipum, varð keppnin að fara fram í
tvennu lagi, og samþykkti því Sjómannadags-
ráðið, að um Fiskimanninn yrði aðeins keppt af
skipshöfnum gufuskipa. Þar sem keppt var nú
í fyrsta sinni um báða þessa verðalaunagripi,
Á laugardagsmorguninn fóru allir heim til
Eyja og fluttu með sér fregn þessa. Yar, sem
nærri má geta, þungt yfir fólki við þau tíðindi,
að svo margir ungir og duglegir menn skyldu
tapast. En eins og eðlilegt er, var þeim þyngst-
ur harmur, er næst stóðu.
En af okkur er það að segja, að við héldum
vestur á Sker-mið og lögðum þar haukalóð
okkar, og þó að hún lægi í stytzta lagi í þetta
sinn, fengum við á hana 3 góðar sprökur. En
engan bát sáum við á sjó, og grunaði okkur
því brátt, að allir myndu heim farnir og hefðu
borið harmsögu, sem líklegt var, vinum okkar
og vandamönnum. Yar því keppt að því að kom-
ast heim sem fyrst. Yarð það, sem líklegt er,
fagnaðarfundur og þóttust allir okkur úr Helju
heimt hafa.
Af sjóferð þessari, og fleiri slarkferðum um
þetta leyti, hef ég lært mikið. Ég hef lært það
meðal annars, að kapp og forsjá eða aðgæzla
þurfa að fylgjast að, ef vel á að fara, og hef ég
af fremsta megni reynt að hagnýta mér það
síðar.