Sjómannadagsblaðið - 07.06.1942, Blaðsíða 30
10
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
Með fundi þessum var endanlega lagður
hyrningarsteinn að samtökum þeim um Sjó-
mannadag í Reykjavík, er síðar hafa leitt hröð-
um skrefum til hliðstæðra framkvæmda í ná-
lega hverju fiskiþorpi landsins. Og þegar horft
er í dag um öxl, yfir 5 ára starfsferil Sjó-
mannadagsins, geta þeir, sem að málefni þessu
hafa unnið, verið ánægðir með árangurinn. Dag-
urinn hefir frá öndverðu notið alþjóðarhylli
og orðið sjómannastéttinni allri til verðugs
sóma. Formaður Sjómannadagsráðsins, Henrý
Hálfdánsson, hefir árlega birt í Sjómannadags-
blaðinu ítarlega greinargerð um starfsemi dags-
ins, og hefur almenningi á þann hátt gefizt
kostur á að kynnast því, hversu miðað hefur
áfram í þessum efnum.
Það var ljóst, þegar í upphafi, hverra vin-
sælda dagurinn myndi njóta hjá þjóðinni al-
mennt. Sú hylli hefur hvarvetna farið vaxandi
með árunum, að hátíðahöld sjómanna eru nú
orðin víðtækari en hina bartsýnustu óraði fjrir
upphaflega. Blöð og útvarp hafa drengilega
stutt að vinsældum dagsins með lofsamlegum
ummælum um hann í ræðu og riti. Örðugleikar
þeir, sem berjast varð við fyrst í stað í sam-
bandi við einstaka dagskrárliði, eru nú horfnir
að mestu. Þau dagskráratriði, sem frá öndverðu
hafa sett svip sinn á daginn — hópganga sjó-
mannanna, íþróttirnar og kvöldhófið — eru nú
komin í fast og ákveðið form, sem gerir fram-
kvæmdir allar í sambandi við dagskrána ör-
uggari en áður.
Sjómannadagurinn hefir hér í Reykjavík
smám saman aflað sér þeirra muna, sem nauð-
synlegastir eru við framkvæmd dagskrárinnar
og sem ollu að sjálfsögðu talsverðum örðugleik-
um fyrst í stað. Stærsta skrefið var stígið í þeim
efnum á síðast liðnu ári með smíði kappróðra-
bátanna fjögra, sem vígðir voru á síðasta Sjó-
mannadegi.
I baráttu sinni fyrir menningarmálum sjó-
manna og kynningu stéttarinnar út á við, sem
samkvæmt stefnuskrá dagsins er eitt af megin-
viðfangsefnum hans, hefur mikið verk og gott
verið leyst af hendi. Útgáfa Sjómannadags-
blaðsins hefur frá öndverðu átt sinn þátt í því
að kynna almenningi þau hugðarmál, sem eru
sjómannastéttinni sameiginleg. Þá hefir dagur-
inn og efnt til verðlaunasamkeppni um sérstak-
an sjómannabrag og göngulag við hann. Kvæð-
in, sem bárust, hafa síðan verið gefin út sér-
prentuð, eins og kunnugt er.
Stórfeldasta afrekið í sambandi við kynning-
arstarfsemi Sjómannadagsins má þó hiklaust
telja sýninguna, sem haldin var í Reykjavík
árið 1939. Sýning þessi var opin fyrir almenn-
ing um tveggja mánaða skeið og sóttu hana um
10 þús. gestir. Ríki og bær studdu drengilega
þessa menningarviðleitni sjómanna með ríflegri
fjárupphæð.
Auk gildis þess í menningarlegum efnum, sem
sýningin að sjálfsögðu hafði fyrir hina mörgu
aðdáendur, gaf hún jafnframt tilefni til þess, að
farið var í alvöru að ræða nauðsyn þess að
koma upp stérstöku safni fyrir ýmsar verðmæt-
ar minjar frá sjávarátvegi okkar og siglingum
að fornu og nýju.
Að tilhlutan Sjómannadagsráðsins voru
framkvæmdir hafnar í þeim efnum og síðan
1939 hefur starfað að úrlausn þessa nauðsyn-
lega máls fimm manna nefnd, skipuð tveim
mönnum frá Sjómannadeginum, tveim frá
Fiskifélagi Islands og einum skipuðum af at-
vinnumálaráðherra. Fjárveiting hefir verið
samþykkt af Alþingi málinu til styrktar, er
nemur árlega 3500 kr.
Sjómannadagurinn hefur þannig í fram-
kvæmdum sínum reynzt hlutverki sínu trúr.
Hann hefur sameinað undir merki sitt alla ís-
lenzka sjómenn, sýnt þeim ótvírætt þá orku,
sem bak við samtök þeirra býr, þegar samein-
uðu átaki er beint að settu marki. Dagurinn er
orðinn sjómannastéttinni hugþekkt tækifæri
til að varpa um stund af sér þeim fjötrum, sem
að jafnaði einkenna lífskjör þeirra í útlegðinni
á höfunum. Hann hefir hjálpað þeim til að
gleyma stundarkorn ömurleik þeirrar útlegðar
í návist hjartfólginna ástvina og glaðværra
starfsbræðra. Og á hljóðlátri minningarstund
— helgaðri föllnum félögum — hefur hann óaf-
máanlega gert þeim ljóst, hverjum fjölskyldu-
böndum þeir raunverulega eru tengdir hver
öðrum. Með baráttu sinni á sviði menningar-
málanna og með þeim ótvíræða heiðurssess, sem
íþróttunum hefir að jafnaði verið valinn á þess-
um degi, hafa sjómennirnir, sem að honum