Sjómannadagsblaðið - 26.05.1968, Blaðsíða 47
ganga svo frá, að ekki yrði tjón af. Friðfinnur 1. stýrimaður
fór aftur á ásamt Guðmundi Kristjánssyni bátsmanni, og þrátt
fyrir mikinn ís, velting og erfiðar aðstæður gátu þeir bundið
bátinn tryggilega við afturmastrið.------
Mennirnir á stjórnpalli sáu allt í einu, hvar skip var fyrir
framan þá, heldur á stjórnborða. Skipið lá flatt fyrir og hafði
sjó og veður á stjórnborðshlið. Friðfinnur sagði rórmanninum
að leggja á hart í bak og hringdi á mestu ferð. Gulltoppi sló
undan, og skipið rak fram hjá þeim í nokkurra feta fjarlægð.
Það mátti ekki miklu muna. Skipið var með vinnuljós á þil-
farinu og skipsmenn á Gulltoppi bjuggust við, að þeir væru
að sjóbúa.
Um þetta leyti hafði Sverre Smith loftskeytamaður sam-
band við loftskeytamanninn á Leifi heppna. Jón Högnason
fór aftur í loftskeytaklefann, og þeir ræddust við Gísli skip-
stjóri Oddsson og Jón. Gísli sagði, að hjá þeim væri veðrið
orðið svo slæmt, að þeir ættu í erfiðleikum með að verja skipið
sjóum.
Gulltoppur sigldi upp hrönnina og stakkst niður í öldu-
dalina. Vilhelm vélstjóri varð að standa við stjómtæki vélar-
innar og draga af, þegar skrúfan kom upp úr sjónum og
rásaði, en veita síðan orkunni inn á vélina, þegar skipið hófst
að framan á ný. Annar vélstjóri var áfram niðri, þótt vakt
hans væri raunverulega lokið, og sama var um kyndarann.
Þeir í brúnni sáu lítið út vegna byls og særoks, en skipið
erfiðaði í sjóunum án þess þó að slá undan að ráði. Þeir sáu
því ekki heljarbrotsjó, sem nú óð að skipinu. Þeir vissu það
fyrst, að brotið skall á skipinu, á brúnni braut alla brúar-
gluggana og fyllti stýrishúsið af sjó, og um leið féll skipið
niður á bakborðshliðina. Þegar skipið skall niður, braut hlé-
sjórinn gluggana hlémegin og beygði brúarvænginn gjörsam-
lega inn að brúarþilinu. Stýrið rásaði, Sveinn Hallgrímsson
hrasaði á það, og það hjó sundur á honum aðra augabrúnina.
Báðir áttavitarnir, póláttavitinn og sá í brúarþakinu féllu nið-
og brotnuðu.
Jón Högnason skipstjóri hafði skroppið niður í íbúð sína
og kom nú upp. Stiginn upp úr skipstjóraíbúðinni var bak-
borðsmegin og nú gekk Jón hann alveg láréttan upp í stýris-
húsið. Hann handfetaði sig að vélsímanum og hringdi á fulla
ferð áfram.
Niðri í vélarrúmi og kyndistöð hrötuðu mennirnir til, er
skipið fékk áfallið. Nokkrar plötur úr gólfi kyndistöðvarinnar
losnuðu og féllu út í síðu og sjór, sem var í botninum fór
með boðaföllum um kyndistöð og vélarúm. Vilhelm svaraði
vélsímanum og setti á ferð, en skipið hallaðist, og vélin tap-
aði kælivatni, og hann varð að draga af. Hann flautaði upp
og sagði skipstjóranum frá ástandinu. Þeir yrðu að stanza. —
Frammi í hásetaklefanum voru flestir hásetanna sofandi.
Þeir vöknuðu við vondan draum er skipið kastaðist til og
nokkrir þeirra hentust fram úr kojunum, og um leið féll kol-
blár sjó niður lúkarsstigann. Elzti maðurinn á skipinu, Sig-
urður Pálsson, var vakandi. Hann flýtti sér að stiganum, ætl-
aði upp, sennilega til að loka efri hurðinni, en um stund var
sjóstrokan, sem fossaði niður, sterkari. Mennirnir flýttu sér
í einhverjar spjarir og sumir í hlífðarföt og fóru upp. Þeir
sáu, að skipið var gjörsamlega á hliðinni og sjór féll inn á
lúgur aftar á þilfarinu. Þeir stóðu og héldu sér í hlé við hval-
bakinn og ráðguðust um, hvað til bragðs skyldi taka.
Þeir stóðu um stund, héldu sér og horfðu aftur eftir. Guð-
mundur Asbjörnsson bauðst til að fara og hafa tal af Jóni
skipstjóra. En að fara aftur eftir var ekki heiglum hent. Þótt
skipið lægi gjörsamlega á hliðinni, lét Guðmundur það ekki
aftra sér. Hann var með sjóhatt á höfði, stakklaus og á sokka-
leistunum. öðru vísi en léttklæddur þýddi ekki að leggja í
þessa ferð. Hann handfetaði sig svo hratt sem hann gat eftir
stjórnborðslunningunni. Þeir fylgdust með honum félagar
hans og mennirnir í brúnni. Sem betur fór skall ekki ólag á
skipinu á meðan. Guðmundur komst upp í brú og kallaði til
skipstjóra, hvort þeir ættu ekki að reyna að fara niður um
netalúguna, fram við hvalbak, og reyna að moka til í lestun-
um. Jón bað þá að gera það, en jafnframt að gæta lúgunnar
meðan mennirnir voru niðri og skálka hana meðan verið væri
að vinna í lestinni. Guðmundur lagði strax af stað fram eftir.
Enn fór hann með lunningunni og flýtti sér eins og framast
var unnt, en varð að neyta krafta til að halda sér, svo að rokið
feykti honum ekki í sjóinn. Hann komst til félaga sinna,
sem biðu ekki boðanna, opnuðu lúguna og fóru niður í lest.
Hann sá, að þeir hófu strax vinnu við að moka saltinu og
stilla upp borðum. Guðmundur Kristjánsson bátsmaður frá
Hólakoti stjórnaði vinnunni.--------
Mennirnir, sem voru ^taddir aftur í, þegar brotsjórinn reið
á skipið, fóru strax í kolaboxin. Þótti líklegt, að kastazt hefði
á milli boxanna fyrst skipið lagðist svo gjörsamlega á hliðina.
Það kom líka í Ijós, að allt hafði sópazt úr stjórnborðsboxinu
yfir til bakborðs. Þeir tóku strax til við að kasta kolastykkjum
yfir þilið, sem gengur upp af tunnelnum og aðskilur boxin,
en fengu þau stundum til baka, og þetta verk var allt annað
en auðvelt.
Meðan skipið lá svona flatt eftir áfallið, braut brimið á
botni þess, og öðru hvoru hvolfdust sjóir inn yfir stjómborðs-
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 33