Sjómannadagsblaðið - 08.06.1986, Blaðsíða 63

SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
61
Gömul og ný útgerð í Reykjavíkurhöfn.
Aðalútgerðarmennirnir verða svo auk Geirs, tengda-
sonur hans, Th. Thorsteinsson (Þorsteinn Þorsteinsson),
dóttursonur Guðmundar Schevings og sonur Þorsteins
útvegsbónda í Æðey og bróðir Péturs J. Thorsteinson og
var þetta rnikil útgerðarætt í fiskveiðisögunni. Þá var það
Duus-verzlun, sem alveg er ástæðulaust að kalla alltaf
danska verzlun, hún var ekkert minna íslenzk. því að sá
sem lengstaf stjórnaði henni og var annar aðaleigandinn
lengi, var mikilhæfur íslenzkur maður, Ólafur A. Ólafs-
son, Keflvíkingur.
Það er skemmst af að segja, að um aldamótin 1900
voru 37 kútterar í Reykjavík og nú hefur farið að glaðna
yfir Ingólfi gamla, þegar hann sá þennan flota allan á
höfninni sinni, sem hann hafði valið af svo mikilli vand-
virkni.
Nú hafði dæmið snúizt við fyrir Reykjavík. Hún var á
fáum árum orðinn forystubær í sjávarútvegi. Reykvík-
ingar létu að vísu aðkomumenn um að manna fiskiflot-
ann, að rniklu leyti næsta aldarfjórðung, og Reykvíking-
ar, sem fyrir voru, sneru sér meir að þjónustu við skipin
og verzlun í vaxandi bæ, enda kunnáttusamari verzlun-
armenn en aðkomumennirnirá fiskiflotanum.
Eins og áður er getið var áraskipaútvegur Hlíðarhúsa-
manna og þurrabúðarmanna í Grjótanum, og í Ána-
naustum og Seli orðinn allöflugur síðast á áraskipatím-
anum og þegar litlu þilskipin hans Geirs og fleiri bættust
við, þá tók fólki að fjölga í Reykjavík uppúr 1890, en
stökkið varð á síðustu þremur árum þess áratugar, það er
eftirað Geirsótti út kútterana 1897. Árið 1890 eru íbúar
Reykjavíkur taldir 3.886, en aldamótaárið 1900 eru þeir
6.682 og þá eru Reykvíkingar farnir að byggja sér reisu-
leg hús, ein 40 eitt þessara ára, svo dæmi sé nefnt, og þeir
reistu Miðbæjarbarnaskólann. Holdsveikraspítalann og
Landsbankann.
Á fimm árum, 1896 — 1900, hækkuðu heildarútsvör í
Reykjavík úr 20.550 krónum í 30.808 krónur.
Klemenz Jónsson orðar þetta svo í Sögu Reykjavíkur,
þegar hann fjallar um hina öru fólksfjölgun þessara ára:
„Þá var þilskipaflotinn kominn og bærinn vex óðfluga
úr þessu."
Frá aldamótum og fram að 1910 gengu aldrei færri en
34 kútterar frá Reykjavík árlega og 10— 11 frá Seltjarn-
arnesi. Árabátaútvegurinn var sem áður segir alla tíð
miklu meiri úti á Nesinu, og frá Engey, en í Reykjavík,
— en þegar þilskipaútgerðin hefst, þá bregðast Seltirn-
ingar hart við og þeir áttu nokkur af þeim fyrstu þilskip-